Podaj swój adres e-mail, jeżeli chcesz otrzymywać informacje o nowościach i promocjach. Dla nowych Klientów 5% rabatu - na hasło: Newsletter
Herosi i chachary Portret Górnoślązaka w literaturze i publicystyce dwudziestolecia międzywojennego
Cena regularna:
39,80 zł
towar niedostępny
dodaj do przechowalniOpis
Opisy postaci w dziełach Poli Gojawiczyńskiej, Haliny Krahelskiej, Gustawa Morcinka i Wilhelma Szewczyka noszą znamiona okresu, w którym żyli główni bohaterowie i naoczni świadkowie.
W portrecie naszkicowanym przez Gojawiczyńską szczególna uwaga zwrócona jest na śląską kobietę. Jej obraz z XIX w., typowych, funkcjonujących stereotypów, ustępuje na rzecz heroicznej „Matki Polki”. Poprzez feministyczną tendencję i wiele obserwacji kobiety na Śląsku, autorka przedstawia w swoim portrecie niezależną od „opiekuńczego ramienia mężczyzny” kobietę, „z sercem i rozumem na właściwym miejscu”.
Halina Krahelska poświęca szczególną uwagę sytuacji śląskich pracowników, którzy uczestniczyli w Powstaniach Śląskich i którzy byli wypędzani i skazywani na wieloletnie bezrobocie. Tragedia tej sytuacji naświetlona jest też w powieści „Hanys” autorstwa Wilhelma Szewczyka.
Nie do przecenienia są również artystyczne osiągnięcia Morcinka przy opisach górników. Można powiedzieć o wykreowanym w jego powieści micie górników, którym codziennie śmierć w oczy patrzy, gotowych do nieludzkich wysiłków i solidarnych w bohaterskiej odwadze. Znających swoją wartość, opierającą się na godności.
Analiza reportaży 30. lat okresu międzywojennego pokazuje nam, że zarówno krajobraz przemysłowy, jak również człowiek tego obszaru – pracownik, który był dwujęzyczny, był w stanie obsłużyć skomplikowane narzędzia, wysoko cenił swoją pracę i był przyzwyczajony do warunków demokratycznych – budziły zainteresowanie dziennikarzy.
Podsumowując można stwierdzić, że śląska literatura wykreowała nowe mity „Górnika”, „Człowieka pogranicza” i „Ślązaczki”.
Wstęp
Rozdział 1.
Przegląd stanowisk ujmujących zagadnienia literatury regionalnej
Rozdział 2.
Autorzy, bohaterowie literaccy i portret Górnoślązaka
2.1. Śląsk i Ślązacy w epice Poli Gojawiczyńskiej
2.1.1. Ludzie z „osady przy kopalni”
2.1.2. Kobiety – portret zbiorowy
2.1.3. „Swój” i „obcy”
2.1.4. Śląska klasa średnia
2.1.5. Opinia krytyki regionalnej i ogólnopolskiej wobec śląskiej twórczości Poli Gojawiczyńskiej
2.1.6. Podsumowanie
2.2. Bohater tragiczny w powieści Zdrada Heńka Kubisza Haliny Krahelskiej
2.2.1. Dramat rozczarowań
2.2.2. „Świat panów”
2.2.3. Przeciw mitom
2.2.4. Podsumowanie
Rozdział 3.
Autorzy, bohaterowie literaccy i autoportret Górnoślązaka
3.1. Wyrąbany chodnik – autoportret z retuszem
3.1.1. Ludzie z kopalni
3.1.2. Praca – maszyna – człowiek – praca – maszyna – człowiek…
3.1.3. Demokratyzacja stosunków w pracy
3.1.4. „My” i „oni”
3.1.5. Herosi i „chachary”
3.1.6. Kobiety – wychowanie – młodzież
3.1.7. Pierwsze głosy krytyków o powieści Gustawa Morcinka
3.1.8. Podsumowanie
3.2. Hanys/Hanys/„hanys”
3.2.1. Błogosławiona praca…
3.2.2. Ojczyzno, módl się za nami!
3.2.3. Język poematu – właściwość etniczna
Rozdział 4.
Wizerunek Górnoślązaka w reportażu literackim
4.1. Zafascynowanie pracą
4.2. Duszą Śląska jest Ślązak
4.3. Wobec człowieka pogranicza
4.4. Posmak „amerykanizmu”
4.5. Podsumowanie
Rozdział 5.
Portret Górnoślązaka – próba syntezy
5.1. Badanie literatury jako badanie kultury
5.2. Interferencja czasoprzestrzeni i bohatera literackiego
5.3. Trzy mity
Zamiast zakończenia
Summary
Résumé
Zusammenfassung