Europejska Unia Bezpieczeństwa i Obrony. Struktury, wizje, perspektywy

Kilka miesięcy przed wybuchem pandemii COVID-19 w europejskich środowiskach politycznych i eksperckich usiłowano odpowiedzieć na pytanie: Czy możliwe jest przekształcenie Unii Europejskiej w „unię bezpieczeństwa i obrony”? Autorzy niniejszej monografii podjęli próbę przedstawienia przebiegu i rezultatów debaty na ten temat, który w zasadzie towarzyszy procesom integracyjnym już od końca lat 40. ubiegłego stulecia. Punktem wyjścia są zatem doświadczenia historyczne, obfitujące w liczne próby wyposażenia Europy Zachodniej w atrybuty oddziaływania politycznego, a w perspektywie także militarnego.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Od Europejskiej Wspólnoty obronnej do Traktatu lizbońskiego

1.1. Problemy współpracy polityczno-wojskowej
1.2. Kształtowanie europejskiej podmiotowości politycznej
1.3. Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony
1.4. Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony
1.5. Konwent Europejski i projekty reform polityki bezpieczeństwa i obrony
1.6. Europejski Cel Zasadniczy 2010
1.7. Ustanowienie Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej

Rozdział  2. Wymiar instytucjonalny polityki bezpieczeństwa i obrony w porządku Traktatu lizbońskiego

2.1. Instytucje polityczne
2.1.1. Rada Europejska
2.1.2. Parlament Europejski i Rada
2.1.3. Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej
2.1.4. Komisja Europejska
2.2. Urząd Wysokiego przedstawiciela i Europejska Służba Działań Zewnętrznych
2.3.  Organy i struktury odpowiedzialne za realizację polityki bezpieczeństwa i obrony
2.4. Europejska Agencja Obrony
2.5. Struktury wywiadu i rozpoznania Unii Europejskiej

Rozdział  3. Praktyczny i operacyjny wymiar EPBiO/WPBiO UE

3.1. Operacje wojskowe
3.1.1. Półwysep Bałkański
3.1.2. Operacje morskie UE
3.1.3. Operacje afrykańskie
3.2. Cywilne aspekty WPBiO UE
3.2.1. Obecność na Bałkanach
3.2.2. Misje na obszarze byłego ZSRR
3.2.3. Azja i „szerszy” Bliski Wschód
3.2.4. Misje cywilne w Afryce

Rozdział 4. Wizje europejskiej autonomii strategicznej

4.1. Europejska debata w świetle zagrożeń
4.2. Ambicje vs możliwości w Europejskiej Strategii Globalnej
4.3. Samodzielność a więzi transatlantyckie
4.4. Scenariusze współpracy UE z Wielką Brytanią

Rozdział 5. Reforma Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE 2017–2020

5.1. Skoordynowany Roczny Przegląd Obronny – CARD
5.2. Komórka Planowania i Dowodzenia Operacjami – MPCC
5.3. Finansowanie Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE
5.4. Europejski Fundusz Obrony
5.5. Aktywowanie i zatwierdzenie stałej współpracy strukturalnej PESCO
5.6. Dyrekcja Generalna ds. Przemysłu Obronnego i Przestrzeni Kosmicznej

Rozdział 6. Iluzje i realia współczesnej europejskiej polityki bezpieczeństwa

6.1. Projekt Europejskiej Rady Bezpieczeństwa
6.1.1. Warianty Europejskiej Rady Bezpieczeństwa
6.2. Temat tabu – europejskie odstraszanie nuklearne
6.3. Od efektywnego multilateralizmu do minilateralizmu militarnego
6.4. E2I jako wyraz europejskiej kultury strategicznej

Rozdział 7. Polska wobec rozwoju polityki bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej

7.1. Euroatlantycka orientacja polskiej polityki bezpieczeństwa
7.2. Aktywność operacyjna po przystąpieniu do UE
7.3. Prezydencja Polski w Radzie i problemy WPBiO UE
7.4. Dylematy polityczne wobec PESCO
7.5. Perspektywy uczestnictwa w PESCO

Zakończenie
Bibliografia
Załączniki