Ewa Kierska. Malarka melancholii

Ewa Kierska – krakowska artystka niedoceniana, zapomniana, przemilczana. Nikt dotąd nie zdecydował się poświęcić jej twórczości wnikliwej pracy. Czy da się odnaleźć faktyczne powody tak niewielkiego udziału malarki w historii i krytyce sztuki? Wydaje się, że krakowskie środowisko artystyczne pozostawiało na marginesie twórców, którzy byli w pewnym sensie anachroniczni – ze względu na temat czy technikę, a taką była malarka. Poza tym jeszcze po wojnie funkcjonowało nigdzie niepisane, ale wyraźnie widoczne traktowanie twórczości mężczyzn jako poważniejszej niż kobiet. Do tego łatka żony znanego w środowisku rysownika i nauczyciela – Adama Hoffmanna. Ewa Kierska nie miała więc łatwo. Wyjaśnienie fenomenu jej twórczości jest trudne, ale najważniejsze dla mnie jest to, aby oddać jej malarstwu sprawiedliwość.

"Sylwia Góra postanowiła wydobyć osobę i twórczość Kierskiej z zapomnienia, przede wszystkim przeprowadzając szeroką kwerendę, która umożliwiła odnalezienie i skatalogowanie niemal wszystkich zachowanych prac malarki, ponadto gromadząc świadectwa jej dawnych uczniów i bliskich jej osób. Rozważania na temat osoby Ewy Kierskiej i jej obrazów osadza Autorka w szerokim kontekście krakowskiego życia artystycznego, którego nie traktuje jedynie jako tło, lecz także poszukuje filiacji, wzajemnych oddziaływań i związków intertekstualnych".

[z recenzji prof. dra hab. Pawła Taranczewskiego]

"Książka Sylwii Góry nie jest klasyczną naukową rozprawą o charakterze biograficznym, mimo że zawiera wielką ilość faktów natury historycznej i filozoficznej. Autorka cały czas pamięta, do kogo ją adresuje, nie prowadzi naukowych wywodów, lecz dzieli się z czytelnikiem swoimi refleksjami. Język narracji jest naturalny, bezpretensjonalny, zabarwiony literacko".

[z recenzji dra hab. Kazimierza Kuczmana, prof. UPJPII]

Sylwia Góra – kulturoznawczyni, literaturoznawczyni, doktorka nauk humanistycznych, absolwentka Polskiej Szkoły Reportażu, miłośniczka literatury pisanej przez kobiety oraz biografii nieznanych i zapomnianych artystek. Współredaktorka monografii naukowych: Świat zmysłów, Oznaczeniu zmysłów w kulturze, Oblicza szaleństwa w kulturze, Sztuka – wartość – sacrum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Pawłowi Taranczewskiemu. Pisze do naukowych i popularnych czasopism głównie o zapomnianych i niedocenianych kobietach. Współtworzy najlepszy festiwal literacki w Polsce – Czytaj!

Spis treści

Podziękowania
Wstęp
Rozdział 1
Życie artystyczne w przedwojennym i okupacyjnym Krakowie
1.1. Przedwojenne grupy artystyczne
1.2. Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie
1.3. Życie kulturalne w okupowanym Krakowie
1.4. Przedwojenne żydowskie środowisko artystyczne
1.5. Kraków powojenny
Rozdział 2
Logos i mythos – dwie połowy jednego języka
2.1. Mit i remitologizowanie rzeczywistości
Orfeusz i orfizm. Nowe świadectwa i interpretacje
Dedal i Ikar – pragnienie wolności
Narcyz i Hiacynt – piękno doskonałe
2.3. Biblia jako tekst kultury
Samson i Dalila
Żona Lota
Kuszenie św. Antoniego
Nowy Testament
Rozdział 3
Żeby wywieść przedmioty z ich krolewskiego milczenia, trzeba albo podstępu, albo zbrodni… albo sztuki
3.1. Martwa natura. Uwagi o historii gatunku
3.2. Martwa natura typu vanitas
3.3. Martwa natura z chlebem
3.4. Martwa natura z książką
3.5. Martwe natury osobne
3.6. Dla Tadeusza Różewicza
Rozdział 4
Twarzą w twarz. Autoportret i światy dziecięce
4.1. Widzimy jakby w zwierciadle, niejasno…
4.2. Na obraz i podobieństwo
Rozdział 5
I stworzył Bóg człowieka na obraz swój, na obraz Boży stworzył go, mężczyzną i niewiastą stworzył ich
5.1. Nauczyciel i mistrz
5.2. Mówiąc kobieta, myślę człowiek
Zakończenie
Spis ilustracji
Bibliografia
Indeks nazwisk
Abstract
Aneks