Konformizm, bunt, nostalgia. Turystyka niszowa z Polski do krajów byłego ZSRR

„W ostatnich latach podróżowanie staje się coraz modniejsze - nie tylko jako praktyka społeczna, ale i jako temat studiów naukowych. Nie jest zatem zadaniem łatwym znalezienie obszaru nie do końca przeoranego cudzymi myślami. Annie Horolets udaje się to (…) .”

„…[Jest to] opowieść o krystalizowaniu się praktyk podróżniczych i powstawaniu znaczeń z tym związanych. Autorka powiązała te kwestie z aktualnymi pytaniami o specyfikę Polski potransformacyjnej - o to, w jaki sposób napięcie pomiędzy impulsami płynącymi ze strony kultury określanej umownym mianem Zachodniej a odczuwaniem dziedzictwa PRL-u w sferze samookreślania się wytwarza konkretne formy kulturowe.” 

„Może ona służyć jako podręcznik w atrakcyjny sposób prezentujący interdyscyplinarne podejście do badań kultury współczesnej.”

Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Anny Wieczorkiewicz

Anna Horolets zajmuje się badaniami dyskursywnych mechanizmów tworzenia światów społecznych i tożsamości. W kręgu jej zainteresowań znajdują się teorie czasu wolnego, turystyki i migracji. Prowadzi badania o turystyce niszowej do krajów byłego ZSRR oraz o czasie wolnym migrantów polskich w Wielkiej Brytanii i USA. Opublikowała dotychczas monografię Obrazy Europy w polskim dyskursie publicznym (Universitas, 2006) i kilkanaście artykułów o podróżowaniu i tożsamościach europejskich Polaków w takich czasopismach jak "Polish Sociological Review", "Ethnologie francaise, Lud, Kultura i Społeczeństwo", "Text & Talk" oraz "Przegląd Socjologii Jakościowej". Jest redaktorką dwóch prac zbiorowych poświęconych analizie dyskursu. Członkini Polskiego Towarzystwa Socjologicznego i European Association of Social Anthropologists. W latach 2005-2013 pracowała w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Instytucie Socjologii. Od niedawna związana z Uniwersytetem Gdańskim, gdzie pracuje w Zakładzie Antropologii Społecznej.

Spis treści

PODZIĘKOWANIA 

1. TURYSTYKA I ZMIANA SPOŁECZNA. WPROWADZENIE 

1.1 Uzasadnienie wyboru problematyki 

1.2 Charakterystyka badań 

1.3 Indywidualności 

1.4. Portret zbiorowy 

Turyści, których pominęłam 

1.5 Naśladownictwo/Echolalia 

2. KULTUROWE I SPOŁECZNE ZNACZENIE TURYSTYKI 

2.1 Turystyka: trzy podejścia teoretyczne 

2.2 Turystyka alternatywna jako produkt zmiany społecznej w krajach zachodnich 

Turystyka alternatywna 

Turystyka alternatywna jako poszukiwanie autentyczności 

Turystyka niszowa 

Postturysta 

2.3 Turystyka alternatywna jako element stylu życia nowej klasy średniej 

Turystyka jako jeden z wyznaczników stylu życia nowej klasy średniej 

3. NAŚLADOWNICTWO. TURYSTYKA NISZOWA W KONTEKŚCIE MODERNIZACJI 

3.1 Transformacja ustrojowa w Polsce – konsekwencje dla turystyki 

3.2 Nowa klasa średnia w Polsce: powtarzanie zachodnich wzorów i cechy szczególne 

Cykl „Serce zostało w…”: tworzenie gustu turystycznego (nowej) klasy średniej 

3.3 Czy turyści niszowi to polska nowa klasa średnia? 

Cechy zachodniej turystyki alternatywnej w podróżach niszowych do byłego ZSRR 

4. POWTÓRZENIA. POSTKOLONIALNE ECHA PODRÓŻOPISARSTWA 

4.1 Postkolonialna krytyka turystyki 

Kirgiz w makijażu 

4.2 Debata o polskim postkolonializmie 

4.3 Historyczna głębia dyskursu podróżniczego

Polskie podróże do obszarów imperium rosyjskiego 

Ślad Astolpha de Custine’a 

„Kirgiz schodzi z konia” i inne opowieści o modernizacji i dzikości 

4.4 Dwa współczesne spojrzenia podróżopisarskie na byłe ZSRR 

Przedmiot (od)tworzony 

Podmiot wiedzący 

Wiedza w literackich relacjach z podróży 

5. RÓŻNICA. WIDOK I DOTYK ODMIENNOŚCI 

5.1 Cudowni ludzie

5.2 Bezkresy 

5.3 Czas nieteraźniejszy 

5.4 Oko barana 

6. NEGOCJOWANIE AUTENTYCZNOŚCI. ZAKOŃCZENIE

6.1 Intersubiektywność narracji podróżniczych

6.2 Autentyczność dialogowa 

6.3. Wpisywanie siebie w świat 

BIBLIOGRAFIA 

INDEKS NAZWISK 

INDEKS POJĘĆ

SUMMARY