Wyspy oporu edukacyjnego

    Książkę tę autor napisał z myślą o tych polskich nauczycielach, którzy potwierdzili swoim zapałem i radykalnością innowacyjnego zaangażowania dostrzegli w idei klas autorskich ogromną szansę na zmianę samych siebie, swojego warsztatu pracy, swoich interakcji z uczniami i ich rodzicami. Równolegle do tworzenia dla dzieci wraz z innymi nauczycielami klas autorskich nowych pomocy dydaktycznych autor proponuje jak najszybciej upowszechniać własne osiągnięcia, sukcesy i porażki, dylematy i „aksjomaty” profesjonalnego działania, rozwiązania prawne i próby ich delegalizacji.
Poruszany temat dylematu wolności nauczyciela wynika z jego zakorzenienia w świecie wartości i profesjonalnej wręcz konieczności apelowania do swoich wychowanków o ich rozpoznawanie i urzeczywistnianie we własnym życiu. Kiedy nauczyciele rezygnują z własnej wolności, częściowo przesądzają o podobnym stanie rzeczy w stosunku do swoich wychowanków, czyniąc niejako nieprzejrzystą podstawę ich samobytnej podstawy życia. Dlatego warto zająć się zagrożeniami tej wolności, by pod pragmatycznie sterowaną przez tyranów władzą nie „marniały jednostki, a z nimi zbiorowe stosunki”.
Wolny nauczyciel nie musi uwodzić władzy, może się ofiarować innym, stając ponad własnym „ja”, wyzwalając się od lęków, uzależnienia od innych, z bólu poniżenia na rzecz zadbania o owoce swojej pracy. Zaletą wolności przed twórczością jest to, że ta pierwsza nie dzieli środowiska na lepszych czy gorszych, ale staje się punktem wyjścia do „królestwa twórczości” w obszarze edukacji.

Wstęp

Czy rzeczywiście polska pedagogika nie ma alternatywy
wobec politycznych i przebrzmiałych
projektów oświatowych Romana Giertycha?

Rozdział I
Rodzaje edukacji wyspowej

1. Wyspy przetrwania i oporu
2. Wyspy alternatyw koniunkcyjnych

Rozdział II
Klasy autorskie w edukacji wczesnoszkolnej
przykładem alternatywnej ścieżki kształcenia
antyautorytarnego w szkolnictwie publicznym

1. Redukcja przemocy strukturalnej w postaci stopni i procesów selekcyjnych
2. Indywidualizacja kształcenia
3. Klasa szkolna „drugim domem' — miejscem radości uczenia się
4. Prawo uczniów do swobodnych inicjatyw w toku edukacji
5. Dialog edukacyjny
6. Pluralizm źródeł, metod, form i środków zdobywania wiedzy i umiejętności
7. Dokumentacja
8. Współpraca z rodzicami i najbliższymi opiekunami uczniów
9. Współpraca z innymi instytucjami edukacyjnymi
10. Współpraca z zagranicą
11. Twórczość pedagogiczna nauczycieli
12. Problemy — trudności — źródła oporu
13. Co dalej z klasą autorską? Próba odpowiedzi na przykładzie SP nr 37 w Łodzi
14. Klasa autorska w opinii uczniów
15. Doświadczenia klasy autorskiej w opinii rodziców
16. Refleksje wychowawczyni klasy autorskiej Wiesławy Śliwerskiej
17. Upowszechnienie idei i doświadczeń klas autorskich
— sojusznicy— naśladowcy— nowi twórcy
18. Uwagi i wnioski
19. Wydawnicze inspiracje dla edukacji alternatywnej w Polsce

Aneks