„Mnie płynąć, płynąć i płynąć”. Brzegi Lemanu. Krąg wierszy lozańskich

Podczas pobytu w Lozannie, w latach 1839–1840, Mickiewicz naszkicował sześć krótkich wierszy. Rękopisy zachował, ale nigdy nie nadał im ostatecznego kształtu. Ogłoszone po śmierci poety, były początkowo traktowane jako mało znaczące drobiazgi. Wraz z upływem czasu ich ranga, mierzona opiniami poetów, krytyków i historyków literatury, zaczęła rosnąć.

Dzisiaj nikt ze znawców poezji nie wątpi, że liryki lozańskie są arcydziełem, jednym z centralnych punktów poetyckiej twórczości Mickiewicza, a więc – całej polskiej poezji. Pochodzące z nich frazy, takie jak „Nad wodą wielką i czystą”, „Mnie płynąć, płynąć i płynąć”, „Polały się łzy me czyste”, „Gdy tu mój trup w pośrodku was zasiada”, mają moc poetyckich zaklęć, archetypów poetyckości.
Marian Stala

Marian Stala
Lozańskie wiersze Adama Mickiewicza albo niepewność interpretatora
Adam Mickiewicz
Liryki lozańskie i inne utwory

I
Wiersze pisane w Lozannie
i późne fragmenty poetyckie
Snuć miłość…
Nad wodą wielką i czystą…
Ach, już i w rodzicielskim domu…
Uciec z duszą na listek…
Gdy tu mój trup…
Polały się łzy me czyste…
Drzewo
Wsłuchać się w szum wód…
Jak drzewo przed wydaniem owocu…
Słowa Chrystusa [Z objawienia]
Słowa Panny

II
Wiersze poprzedzające
i zapowiadające cykl nadlemański
Świteź [fragment]
Do Niemna. Sonet
W imionniku ***
Nieznajomej, dalekiej – nieznany, daleki…
Do Niemna
Ałuszta w dzień
Czatyrdah
Pielgrzym
Droga nad przepaścią w Czufut-Kale
Z Petrarka
Podróżni
Żeglarz
The meeting of the waters [Z Tomasza Moore’a]
Zdania i uwagi z dzieł Jakuba Bema, Anioła Ślązaka (Angelus Silesius) i Sę-Martena [wybrane wiersze]
Te rozkwitłe świeżo drzewa…
Śniła się zima…
Do samotności
Veni Creator
Broń mnie przed sobą samym…
Widzenie
Żal rozrzutnika
Marian Stala
Cztery interpretacje wierszy lozańskich
Tę wodę widzę dokoła
Snuć miłość
Jako jutrzenka świeci
Łaska czystych łez
Alfabetyczny spis tytułów