„Niobe” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

Profesor Jakub Z. Lichański jest czytelnikiem niezwykle czułym i niezwykle uważnym. I w tej materii zajmuje wśród polskich badaczy literatury miejsce szczególne. Stoi za nim wielka erudycja oraz znakomita pamięć o kiedyś przeczytanych lekturach. Jako kilkuletni chłopiec usłyszał rozmowę dorosłych o poemacie Niobe. Była ona dla niego na tyle niezwykła, że pozostawiła w jego życiu trwały ważny ślad. Dorzucił do niej lata lektur, a za tym pogłębianie się fascynacji tą poezją, odkrywanie jej mocnych związków z literaturą polską i światową. Plon swoich wieloletnich przemyśleń o utworze, który dla wielu stanowi jedno z największych osiągnięć artystycznych XX wieku, przedstawia w tej książce. Proszę wczytać się w te myśli, proszę pójść drogą wskazanych przez profesora skojarzeń, proszę ulec urokowi odkrywania wielu poetyckich tajemnic Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i wejść w ten świat mądrych nowatorskich sądów, niesztampowych ocen i autentycznego podziwu dla poetyckiej maestrii autora tego niełatwego przecież poematu. Traficie do świata, którego już nie ma, bo nazbyt trudny, nazbyt piękny, nazbyt wymagający, a który stworzył specjalnie dla nas Jakub Z. Lichański czytający z podziwem, uwagą i miłością poemat Niobe. A w naszych czasach taki sposób „lekturowania” nie należy do oczywistych.

Kira Gałczyńska
 

Jakub Zdzisław Lichański (ur. 1946) specjalista w zakresie nauk filologicznych; filologia polska; historia literatury; literatura i kultura popularna; historia, teoria i praktyka retoryki. Kierownik Zakładu Retoryki i Mediów w Instytucie Polonistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Należy do grona autorów Historisches Wörterbuch der Rhetorik. Członek Polskiego Tow. Filologicznego, Towarzystwa Przyjaciół Historii, International Society for the History of Rhetoric.
Publikacje: 
Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka (1992); Łukasz Górnicki – Sarmacki Castiglione (1998);  Humanismus und Rhetorik: Osteuropa oraz Klassizismus, Klassik und Rhetorik. Osteuropa. w: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, wyd. G. Ueding, Tübingen: Max Niemeyer Vlg, 1998, t. 4, kol. 32-37, 1055-1060; Retoryka od renesansu do współczesności - tradycja i innowacja, (2000); Retoryka: Historia – Teoria – Praktyka, t. 1-2 (2007); Introduction (Wstęp) w: J. Trypućko, The Catalogue of the Book Collection of the Jesuit College in Braniewo held in the University Library in Uppsala, t. 1-3, Warsaw-Uppsala: Biblioteka Narodowa,  2007, t. 1, s. 41-96; Theology of Liberation and its tradition in Poland: The  Church, Politics, and Rhetoric in 1981-1989. W: New Chapters in the History of Rhetoric ed. Laurent Pernot, Leiden, Boston: Brill 2009, s. 599-609; The Object vs. the Subject in Literary Research and the Issues of Ethics. W: Charles Taylor’s Vision of Modernity eds. Christopher Garbowski, Jan Hudzik, Jan Kłos, Cambridge: Cambridge Scholar Publ., 2009, s. 205-219. Jako redaktor wydał m.in.: Od Oświecenia ku Romantyzmowi. Kultura polska ok.1800 (1996); J.R.R.Tolkien: recepcja polska (1996); Retoryka i krytyka retoryczna. Kompendium (2012).  Opublikował także wiele książek i artykułów z tychże dziedzin. Redaktor naczelny kwartalnika Forum Artis Rhetoricae.

Spis treści

Od autora
Wstęp
Rozdział I – Moment, w którym ukazuje się Niobe, moment, w którym czytamy Niobe
Rozdział II – „Rodzajów pieśniarskich tyle...”, czyli Metoda filologiczna w badaniu tekstu literackiego
Rozdział III – „Liryka, liryka, tkliwa dynamika...”, czyli Hermeneutyka, retoryka i literatura
Rozdział IV – „Jaki los, jaki wiatr cię porywał...”, czyli Z Bizancjum do Nieborowa
Dodatek. Ostinato quasi-triada
Rozdział V – „Dziś nie śpiewam o wojnie...”, czyli Ekfraza i aksjologia
Aneks
Spis ilustracji
Bibliografia
Indeks osób i miejsc
Summary Niobe Konstanty Ildefons Gałczyński “You are my light of the world...”
Tekst poematu według wydania z 1951 roku