Abolicja w ZUS. Praktyczne aspekty umorzenia zaległości

Osoby mające zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z dniem 15 stycznia 2013 r., uzyskały niepowtarzalną możliwość umorzenia swoich długów, na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 r., poz. 1551 t.j.). Wydawać by się mogło, że akt prawny składający się tylko z 6 artykułów nie może rodzić wątpliwości interpretacyjnych. W praktyce jednak pojawia się cały wachlarz problemów związanych z jego stosowaniem.

Niniejsze opracowanie omawia poszczególne przepisy wyżej wskazanej ustawy. Dodatkowo zostało ono wzbogacone o praktyczne wskazówki, które w wielu wypadkach ułatwią i przyśpieszą uzyskanie decyzji w sprawie umorzenia zaległości. Jest to jednocześnie pierwsze dostępne i zarazem tak szerokie opracowanie zagadnienia związanego z możliwością umorzenia zaległości w ramach abolicji.

Spis treści:

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział I. Charakterystyka ogólna ustawy o abolicji

Rozdział II. Art. 1 u.o.a.

2.1. Zakres przedmiotowy i podmiotowy u.o.a. Wniosek o abolicję
2.1.1. Zakres przedmiotowy u.o.a. – należności podlegające abolicji
2.1.1.1. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz wypadkowe
2.1.1.2. Odsetki za zwłokę
2.1.1.3. Opłaty prolongacyjne
2.1.1.4. Koszty upomnienia
2.1.1.5. Opłaty dodatkowe
2.1.1.6. Koszty egzekucyjne
2.1.2. Zakres podmiotowy – osoby uprawnione do abolicji
2.1.2.1. Osoby prowadzące działalność gospodarczą
2.1.2.2. Twórca i artysta
2.1.2.3. Osoba prowadząca działalność w zakresie wolnego zawodu
2.1.2.4. Wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
2.1.3. Wszczęcie postępowania abolicyjnego – na wniosek
2.1.4. Wszczęcie postępowania abolicyjnego – z urzędu
2.2. Wspólnicy spółek handlowych
2.2.1. Wniosek wspólnika spółki handlowej o abolicję
2.3. Termin do złożenia wniosku o abolicję
2.3.1. Terminowe złożenie wniosku o abolicję jako warunek abolicji
2.3.2. Termin podstawowy do złożenia wniosku o abolicję
2.3.3. Termin przedłużony do złożenia wniosku o abolicję
2.4. Umorzenie składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy
2.4.1. Należności podlegające wtórnemu umorzeniu w ramach abolicji
2.4.2. Składki na ubezpieczenie zdrowotne
2.4.3. Składki na Fundusz Pracy
2.5. Umorzenie zaległości objętych układem ratalnym
2.5.1. Rozłożenie na raty jako ulga w spłacie należności z tytułu składek
2.5.2. Należności nadające się do rozłożenia na raty
2.5.3. Zawarcie układu ratalnego
2.5.4. Wniosek o abolicję a rozłożenie należności na raty
2.6. Warunkowa (wstępna) decyzja umarzająca zaległości
2.6.1. Decyzja warunkowa – charakterystyka ogólna
2.6.2. Przesłanki wydania decyzji warunkowej, decyzja umarzająca postępowanie w sprawie
2.6.3. Zagadnienie wstępne a decyzja warunkowa
2.6.4. Pozostawienie wniosku o abolicję bez rozpoznania
2.6.5. Brak wskazania kwot, których spłata jest wymagana do uzyskania abolicji
2.6.6. Prawomocność decyzji wstępnej
2.7. Zaległości niepodlegające abolicji
2.7.1. Zakres przedmiotowy – zaległości niepodlegające abolicji
2.7.2. Spłata zaległości jako warunek uzyskania abolicji
2.7.3. Termin spłaty zaległości niepodlegających abolicji
2.7.4. Zaległości niepodlegające abolicji – układ ratalny
2.8. Decyzja o abolicji rozstrzygająca sprawę co do istoty
2.8.1. Warunki wydania końcowej decyzji w sprawie abolicji
2.8.2. Decyzja o umorzeniu zaległości
2.8.3. Decyzja o odmowie umorzenia zaległości
2.8.4. Postanowienie o umorzeniu kosztów egzekucyjnych
2.9. Postępowanie abolicyjne a egzekucja zaległości
2.9.1. Podstawa prowadzenia egzekucji zaległości z tytułu składek
2.9.2. Warunki i zakres zawieszenia postępowania egzekucyjnego
2.10. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia
2.10.1. Termin przedawnienia zobowiązań w ZUS
2.10.2. Okoliczności mające wpływ na bieg terminu przedawnienia
2.10.3. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia – wszczęcie postępowania o abolicję
2.11. Środki zaskarżenia decyzji wydanych w sprawach o abolicję
2.11.1. Decyzje podlegające zaskarżeniu
2.11.2. Podstawy prawne skarżenia decyzji w sprawach o abolicję

Rozdział III. Art. 2 u.o.a.

3.1. Abolicja spadkobierców i osób trzecich
3.1.1. Odpowiedzialność spadkobierców
3.1.2. Odpowiedzialność osób trzecich
3.1.2.1. Rozwiedziony małżonek
3.1.2.2. Pozostałe podmioty
3.2. Należności podlegające umorzeniu na wniosek spadkobierców lub osób trzecich
3.3. Wniosek spadkobiercy lub osoby trzeciej
3.4. Postępowanie z udziałem spadkobiercy lub osoby trzeciej

Rozdział IV. Art. 3 u.o.a.

4.1. Umorzenie zaległości a powstanie opodatkowanego przychodu

Rozdział V. Art. 4 u.o.a.

5.1. Wpływ abolicji na świadczenia emerytalne i rentowe

Rozdział VI. Art. 5 u.o.a.

6.1. Decyzja Komisji Europejskiej jako warunek do skorzystania z abolicji
6.2. Stosowanie przepisów o pomocy publicznej do zawieszenia postępowania egzekucyjnego

Rozdział VII. Art. 6 u.o.a.

7.1. Wejście w życie u.o.a.

Rozdział VIII. Forma i specyfi ka postępowań w sprawach o abolicję – zagadnienia wybrane

8.1. Podstawy prawne prowadzenia i zasady ogólne postępowania w sprawach o abolicję
8.2. Terminy załatwiania spraw przy postępowaniach o abolicję
8.3. Postępowanie dowodowe w sprawach o abolicję
8.4. Postępowanie w sprawie o abolicję – działanie poprzez pełnomocnika

Załączniki