Antologia tekstów polskiego kulturoznawstwa

Oddajemy w Państwa ręce Antologię tekstów polskiego kulturoznawstwa. Powstała ona w ramach grantu „Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny”. Konstruując ją, stawialiśmy przed sobą kilka celów. Pierwszy […] wiązał się z potrzebą opracowania dziejów stworzonego w naszym kraju na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych kierunku badawczego. […] Skompletowanie tekstów nie było proste – długo dyskutowaliśmy nad kryteriami i warunkami doboru. Nasz zespół podjął zbiorowo ostateczną decyzję, którą jednak poprzedziły szeroko zakrojone konsultacje środowiskowe. Oczywiście, nie byliśmy w stanie skonsultować się ze wszystkimi reprezentantami akademickiego kulturoznawstwa. Stąd też kolejny cel naszej publikacji: ma ona być zaproszeniem do dyskusji nad korpusem tekstów – z różnych względów – istotnych dla naszej dyscypliny. Nie podjęliśmy próby stworzenia kanonu „lektur obowiązkowych” – niemożliwe bowiem byłoby wynegocjowanie takiej listy, wszak każdy ośrodek o dłuższej tradycji dorobił się własnego katalogu „złotych ksiąg”. Niemniej staraliśmy się zaprezentować prace ważne z punktu widzenia historii dyscypliny i kierunku, uwzględniając mikrohistorie poszczególnych środowisk uniwersyteckich. Interesował nas przy tym proces narastania propozycji teoretycznych i metodologicznych. Ostatecznie wybraliśmy klucz chronologiczny – nie odnosi się on jednak do dat pierwodruków pism, ale do biografii ludzi, którzy te pisma tworzyli. Założyliśmy bowiem, że zrekonstruujemy raczej „pokoleniową” historię dyscypliny, a nie kolejność ukazywania się poszczególnych prac. […] Mamy nadzieję, iż zaprezentowany w niniejszym tomie wybór tekstów pozwoli czytelnikom na lepsze rozeznanie się w historii oraz specyfice dyscypliny uniwersyteckiej i towarzyszących jej od blisko pół wieku studiów akademickich ukierunkowanych na poznawanie kultury. Publikacja nie jest przeznaczona wyłącznie dla osób związanych zawodowo z kulturoznawstwem, choć jak wiadomo to środowisko w największym stopniu będzie zainteresowane próbą ukazania różnych koncepcjami teoretycznych oraz obszarów badawczych znamionujących przybliżaną tutaj naukę. Problematyka wyłaniająca się z zebranych prac może jednak również zainteresować adeptów kulturoznawstwa, a także przedstawicieli pokrewnych dziedzin wiedzy. Wierzymy, iż książka przyczyni się poszerzenia znajomości tradycji kulturoznawczej, jej źródeł i dróg rozwoju, poruszanej w ramach studiów tematyki, jak też scenariuszy dotyczących przyszłości całej dyscypliny. (Ze Wstępu)

SPIS TREŚCI

Wstęp

Stefania Skwarczyńska Wystąpienie podczas Kongresu Kultury 1966

Antonina Kłoskowska Kultura symboliczna – poza zasadą autoteliczności

Stanisław Pietraszko Autonomia kultury

Jerzy Kmita Dziedziny kultury

Sław Krzemień-Ojak Teoretyczne problemy kultury

Andrzej Mencwel Wyobraźnia antropologiczna

Roch Sulima Antropologia codzienności

Anna Zeidler-Janiszewska Visual Culture Studies czy antropologicznie zorientowana Bildwissenschaft? O kierunkach zwrotu ikonicznego w naukach o kulturze

Wiesław Godzic Jak pisać dzisiaj o telewizji w Polsce?

Jan Adamowski Współczesne funkcje kultury tradycyjnej

Ewa Kosowska Antropologia literatury – moda czy metoda?

Andrzej Szahaj Zniewalająca moc kultury

Andrzej Gwóźdź Medioznawstwo – dyskurs czy paradygmat badań kulturoznawczych

Ewa Rewers Miejska przestrzeń kulturowa: od laboratorium do warsztatu

Dorota Wolska Kulturoznawstwo jako wiedza humanistyczna: od kulturoznawstwa negatywnego do niewyraźnego

Mirosław Filiciak W parku rozrywki: granice mediów