Autyzm dziecięcy Zagadnienia diagnozy i terapii

Jeśli pracujesz z dziećmi ze spektrum autyzmu lub jesteś rodzicem, który chce lepiej zrozumieć swoje dziecko – ta książka może okazać się dla Ciebie nieocenionym wsparciem.

Dlaczego? Bo nie jest to tylko teoria. To efekt badań autorki, które pokazują, jak proces terapeutyczny realnie wpływa na rozwój psychoruchowy dziecka i stopień nasilenia objawów autyzmu. Innymi słowy – dowiesz się, co działa, dlaczego działa i jak możesz to wykorzystać w swojej praktyce lub domowym środowisku.

Ale to nie wszystko. Publikacja przedstawia też konkretne zależności między profilem rozwojowym dziecka a jego funkcjonowaniem w spektrum autyzmu – czyli daje Ci narzędzie do lepszej diagnozy i trafniejszego reagowania.

Jest tu również coś, co wyróżnia tę książkę – rozdział poświęcony dziecku z zespołem Aspergera. Nie są to suche definicje i medyczne formułki. To historia prawdziwego chłopca, który lubi motoryzację, kolekcjonuje ślimacze skorupki i uwielbia kanapki z tuńczykiem. Dzięki temu możesz wejść w świat dziecka, zrozumieć jego emocje, potrzeby i sposób postrzegania rzeczywistości – a to pierwszy krok do skuteczniejszej terapii i pełniejszego kontaktu.

To lektura dla terapeutów, pedagogów, nauczycieli, studentów i rodziców – wszystkich, którzy chcą pomagać mądrzej, bardziej świadomie i z głębszym zrozumieniem.

O autorce

Poznaj autorkę, która nie tylko zna autyzm z książek, ale przez lata pracowała z osobami w spektrum – zarówno w roli terapeuty, jak i badacza. Dr Lucyna Bobkowicz-Lewartowska to psycholog z tytułem doktora nauk humanistycznych, która swoją wiedzę zdobywała nie tylko na uczelniach, lecz przede wszystkim w praktyce – przez wiele lat jako psycholog-terapeuta w renomowanym Ośrodku dla Osób Autystycznych w Gdańsku. Co więcej, była współzałożycielką i wiceprzewodniczącą gdańskiego Stowarzyszenia Pomocy Osobom Autystycznym.

Co zyskujesz sięgając po jej publikacje?

• Rzetelną wiedzę opartą na badaniach i praktyce klinicznej – autorka w swoich artykułach podejmuje m.in. tematykę etiologii i terapii autyzmu wczesnodziecięcego, kompetencji poznawczych dzieci autystycznych czy też roli ruchu w terapii.

• Zrozumienie mechanizmów i skutecznych metod działania – publikacje Bobkowicz-Lewartowskiej w przystępny sposób prezentują kluczowe wnioski płynące z teorii behawioralnej i jej zastosowania w edukacji dzieci ze spektrum.

• Kontekst i praktyczne podejście – dzięki doświadczeniu autorki jako terapeutki i badaczki, jej prace łączą teorię z konkretnymi wskazówkami do zastosowania w pracy z dziećmi autystycznymi.

To lektura, po którą warto sięgnąć, jeśli jesteś terapeutą, psychologiem, pedagogiem specjalnym lub rodzicem – i chcesz budować swoje działania na fundamencie rzetelnej wiedzy, a nie chwilowych trendów. Z tą autorką wchodzisz głębiej – i mądrzej – w świat autyzmu.

SPIS TREŚCI

Wstęp

1. Wprowadzenie

2. Epidemiologia autyzmu

     2.1. Częstość występowania zaburzeń autystycznych

    2.2. Status socjoekonomiczny rodziców dzieci autystycznych

    2.3. Badania longitudinalne nad autyzmem

3. Koncepcje dotyczące przyczyn autyzmu

    3.1. Koncepcje psychoanalityczne

           3.1.1. Autyzm jako zaburzenie procesu separacji-indywidualizacji

           3.1.2. Współczesne teorie autyzmu w nurcie psychoanalitycznym

           3.1.3. Ewolucja poglądów na temat roli rodziców w genezie autyzmu wczesnodziecięcego

    3.2. Autyzm w koncepcjach etologicznych

           3.2.1. Biologiczne mechanizmy tworzenia się przywiązania.     Teoria Bowlby’ego

           3.2.2. Koncepcja N. Tinbergena

           3.2.3. Teoria przywiązania a poznawcze modele rozwoju

    3.3. Biologiczne przyczyny zaburzeń autystycznych

           3.3.1. Poszukiwanie deficytu biologicznego w autyzmie a zasada ekwifinalności i multifinalności w neurorozwoju

           3.3.2. Zaburzenia neurologiczne, neurochemiczne, neuroanatomiczne i genetyczne obserwowane w autyzmie

           3.3.3. Autyzm jako zaburzenie procesów integracji sensorycznej

4. Charakterystyka osób z autyzmem

    4.1. Funkcjonowanie społeczne osób autystycznych

    4.2. Komunikacja osób autystycznych

           4.2.1. Charakterystyczne cechy mowy dzieci autystycznych

           4.2.2. Komunikacja niewerbalna w autyzmie

    4.3. Rozwój poznawczy

           4.3.1. Specyficzny deficyt poznawczy w autyzmie — koncepcja S. Barona-Cohena

           4.3.2. Ogólny poziom rozwoju psychoruchowego. Stabilność funkcjonowania poznawczego w autyzmie

           4.3.3. Stopień autyzmu a poziom rozwoju psychoruchowego

           4.3.4. Stopień autyzmu a profil rozwoju psychoruchowego

           4.3.5. Stopień autyzmu a poziom i profil rozwoju psychoruchowego w przebiegu procesu terapeutycznego. Badania własne

5. Wybrane formy terapii osób autystycznych

    5.1. Niedyrektywne formy terapii

    5.2. Terapia „Holding”

    5.3. Terapia zaburzeń sensorycznych w autyzmie wczesnodziecięcym

           5.3.1. Ogólne zasady terapii sensorycznej

           5.3.2. Techniki stosowane w terapii zaburzeń sensorycznych

           5.3.3. Autoterapia dziecka autystycznego

    5.4. Zmodyfikowana forma metody dobrego startu

    5.5. Metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne

    5.6. Terapia behawioralna

           5.6.1. Założenia teoretyczne

           5.6.2. Ocena behawioralna

           5.6.3. Cele i techniki terapii behawioralnej

    5.7. Model TEACCH jako program kompleksowej pomocy osobom autystycznym

           5.7.1. Koncepcje i zasady terapeutyczne leżące u podstaw TEACCH

           5.7.2. Formy świadczonych usług w ramach modelu TEACCH

ANEKS

A. Diagnoza w autyzmie dziecięcym

     A.1. Model postępowania diagnostycznego

     A.2. Wybrane metody diagnostyczne

            A.2.1. Kryteria diagnostyczne według ICD-10

            A.2.2. Kryteria diagnostyczne według DSM-IV

            A.2.3. Diagnostyczna Lista Kontrolna (E-2) B. Rimlanda

            A.2.4. Kwestionariusz Autyzmu w Okresie Poniemowlęcym    (CHAT),               S. Barona-Cohena, J. Allen, C. Gillberga

            A.2.5. CARS — Childhood Autism Rating Scale (Skala Oceny Autyzmu Dziecięcego) E. Schoplera, R. Reichlera, B. Renner

            A.2.6. PEP-R — Psychoeducational Profile Revised (Profil Psychoedukacyjny) E. Schoplera, R. Reichlera, A. Bashford

            A.2.7. Southern California Sensory Integration Tests J. Ayres

            A.2.8. Obserwacja kliniczna ukierunkowana na diagnozowanie zaburzeń sensorycznych

Bibliografia