Człowiek w obliczu szans cyberprzestrzeni i świata wirtualnego

Zastosowanie mediów cyfrowych i technologii informacyjno-komunikacyjnych w każdym obszarze życia człowieka wpłynęło także na przekształcenia i ewolucję w edukacji. Analiza i ocena tych przemian na przestrzeni dziejów pozwala na wyodrębnienie pięciu przełomów w komunikacji, w kształceniu, w pracy zawodowej i w innych obszarach aktywności człowieka.

Obecnie mamy piąty, największy i najważniejszy przełom edukacyjny, łączący się z mediami interaktywnymi, z Internetem, z telewizją cyfrową, z telefonią komórkową. Te urządzenia cyfrowe zapewniają nie tylko multimedialną i komunikacyjną łączność, ale także globalny zasięg połączony z interakcyjnością i mobilnością. Cechy te mają wpływ na nową siłę, skalę i zasięg przekazów medialnych i multimedialnych, ale również aktywność najmłodszego pokolenia w cyberprzestrzeni i w świecie wirtualnym. Za pośrednictwem urządzeń programy i audycje o charakterze edukacyjnym i naukowym z całego świata trafiają do naszych domów i szkół.

Celem Autorów jest przedstawienie nowych wyzwań i szans najnowszych mediów cyfrowych i technologii interaktywnych tworzących cyberprzestrzeń i świat wirtualny, ich nowych funkcji oraz wynikających z nich zadań i możliwości w różnych obszarach aktywności człowieka, zwłaszcza u najmłodszych.

Spis treści:

Wprowadzenie

1. Społeczne kompetencje medialno-informacyjne w kontekście bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni i świata wirtualnego
Józef Bednarek

Wstęp
1.1. Jakie są przesłanki największych przemian cywilizacyjnych?
1.2. Jakie są nowe przemiany w edukacji ustawicznej i w pracy zawodowej?
1.3. Dlaczego cyberprzestrzeń i świat wirtualny są niebezpieczne?
1.4. Jakie społeczne kompetencje komunikacyjno-medialne są szczególnie ważne?
Wnioski
Bibliografia

2. Gry wideo jako komplementarne narzędzie edukacji
Dominika Urbańska-Galanciak

Wstęp
2.1. Gry wideo – dobre i złe strony
2.2. Edukacyjne walory gier wideo
2.3. Czego uczą gry?
Wnioski
Bibliografia

3. Technologie informacyjno-komunikacyjne wyzwaniem nie tylko dla młodego pokolenia
Renata Tomaszewska-Lipiec

Wstęp
3.1. Technologie informacyjno-komunikacyjne w perspektywie rozwoju kultury prefiguratywnej
3.2. Technologie informacyjno-komunikacyjne nie tylko szansą, ale i zagrożeniem
3.3. Kompetencje informatyczne warunkiem właściwego funkcjonowania we współczesnym świecie
Wnioski
Bibliografia

4. Edukacyjne możliwości stosowania robotów humanoidalnych
Sebastian Koczy

Wstęp
4.1. Ewolucja maszyn i urządzeń technologii informacyjnych
4.2. Roboty jako najnowsza generacja technologii informacyjnych
4.3. Relacje człowiek – robot a wizja przyszłości
4.4. Wpływ robotyzacji na wspomaganie nauczania i uczenia się
4.5. Koegzystencja człowieka i robota w przyszłości
Wnioski
Bibliografia

5. Uczeń w cyfrowej szkole – szanse i zagrożenia
Waldemar Grądzki

Wstęp
5.1. Określenie niezbędnego zakresu wiedzy i umiejętności nauczycieli, w tym kompetencji medialnych, do wprowadzenia elementów cyfrowej szkoły oraz tworzenia i wykorzystywania elektronicznych zasobów edukacyjnych
5.2. Określenie szans i zagrożeń uczniów, jakie niesie powszechność wprowadzania obecnie elementów cyfrowej szkoły
5.3. Przewidywane zmiany form i metod kształcenia w powszechnym systemie oświaty szkolnej i odchodzenie od systemu klasowo-lekcyjnego na rzecz indywidualizacji kształcenia uczniów w sieci
Wnioski
Bibliografia

6. Edukacja i nowoczesne technologie w społeczeństwie wiedzy
Leszek Zakrzewski

Wstęp
6.1. Komunikacja – Informacja – Wiedza
6.2. Nauczyciel w społeczeństwie wiedzy
6.3. Wykluczenie cyfrowe
6.4. Certyfikacja a doskonalenie nauczycieli
Wnioski
Bibliografia

7. Kompetencje społeczne młodzieży w kontekście wyzwań mediów cyfrowych
Weronika Kowalska

Wstęp
7.1. Kompetencje społeczne
7.2. Kształtowanie kompetencji społecznych
7.3. Internet – komunikacja w sieci
Wnioski
Bibliografia
 
8. Konstruktywizm pedagogiczny a technologie informacyjne w edukacji wczesnoszkolnej
Nataliya Woźniak

Wnioski
Bibliografia

9. Funkcjonowanie człowieka w cyberprzestrzeni – świat wirtualny w realiach second life
Przemysław Zapędowski

Wstęp
9.1. Znaczenie Internetu w życiu współczesnych ludzi
9.2. Wirtualne światy
9.3. Reguły funkcjonowania w wirtualnych światach
9.4. Świat wirtualny a świat rzeczywisty
Wnioski
Bibliografia

10. „Media literacy” jako odpowiedź na zagrożenia związane ze światem mediów
Marta Czerwiec

Wstęp
10.1. Media a społeczeństwo
10.2. Niebezpieczne treści
10.3. Seks w mediach – jak o tym rozmawiać?
10.4. Przedszkolak jako świadomy widz
Wnioski
Bibliografia

11. Nowy wymiar piśmienności wizualnej generacji Digital Natives. Wyzwania edukacyjne
Krzysztof Lewandowski

Wstęp
11.1. Neurodydaktyczne aspekty procesu uczenia się generacji Digital Natives
11.2. Ewolucja pojęcia piśmienności wizualnej
11.3. Diagnoza stanu umiejętności wizualnych generacji Cyfrowych tubylców
11.4. Rekomendacje dla edukacji wizualnej
11.5. Refleksje autora wynikające z doświadczeń zdobytych podczas wykonywania pracy nauczyciela na kursach komputerowych dla dorosłych
Wnioski
Bibliografia

12. Komunikacja społeczna w świecie realnym, w cyberprzestrzeni oraz w rzeczywistości wirtualnej
Jacek Frentzel

Wstęp
12.1. Kilka słów o społeczeństwie
12.2. Komunikacja jako styl, proces i wpływ
12.3. Komunikacja interpersonalna – liczy się nie tylko treść
Wnioski
Bibliografia

Zakończenie
Nota biograficzna