Diagnoza i terapia w pracy logopedy i nauczyciela terapeuty Konteksty teoretyczne i praktyka

Diagnoza i terapia są ważnym tematem w dyskursie pomagania, wspierania rozwoju, zwłaszcza w odniesieniu do logopedii, pedagogiki czy psychologii. Treścią niniejszej publikacji są zagadnienia diagnozy i terapii w pracy logopedy i nauczyciela-terapeuty, co porządkuje niejako i ogranicza zakres podjętych rozważań. Zarówno logopeda, jak i nauczyciel/terapeuta są specjalistami, których działania pomocowe regulowane zapisami prawa wpisują się w działania szkoły i oświatowego systemu pomocy. Mimo znaczącego dorobku w logopedii i terapii pedagogicznej wciąż pojawiają się nowe przestrzenie analiz teoretycznych i badań empirycznych, podkreślające relację teorii z praktyką. Podjęte w książce dyskursy są udziałem osób tworzących naukę, ale też praktyków, co stanowi o wartości i zróżnicowaniu treściowym publikacji.

Struktura książki obejmuje dwie części, które odnoszą się do zapowiedzi w tytule. Pierwsza z nich dotyczy diagnozy i terapii w ujęciu logopedycznym, psychologicznym i medycznym, druga zaś podejmuje problematykę diagnozy i terapii w ujęciu edukacyjnym, pedagogicznym i społecznym. Obie perspektywy łączą się w działaniu pomocowym, jednak ich konteksty teoretyczne wyjaśniające mechanizm trudności czy zaburzeń pozostają odrębne, autonomiczne, co jest przedmiotem dyskursu podjętego w gronie logopedów. Pytanie o synergię versus rozdzielność dyscyplin (subdyscyplin) naukowych zajmujących się tematyką diagnozy i terapii pozostaje otwarte i stanowi inspirację do dalszych poszukiwań.

Publikację adresujemy do szerokiej grupy odbiorców: specjalistów z dziedziny medycyny, logopedii, psychologii i pedagogiki, a także nauczycieli i wychowawców, którzy zajmują się problematyką pomocy psychologiczno-pedagogicznej, jak również przyszłych nauczycieli (studentów), którzy poznają tajemnice zawodu nauczyciela. Mamy nadzieję na życzliwe przyjęcie książki i wspólne spotkania w przestrzeni praktyki pomocowej.

Książka pod redakcją naukową prof. WSP dr hab. Barbary Skałbani i dr Ewy Jeżewskiej-Krasnodębskiej to publikacja bogata tematycznie […]. Omówiono w niej bowiem wiele zagadnień z pogranicza logopedii, psychologii klinicznej i pedagogiki specjalnej. Dotyczy problematyki diagnozy i terapii w kontekście logopedycznym, medycznym i psychologicznym […] oraz edukacyjnym, pedagogicznym i społecznym […]. Publikacja mieści się zatem w nurcie interdyscyplinarnego podejścia do rozumienia istoty i patogenezy zaburzeń neurorozwojowych i schorzeń, ich diagnozowania oraz udzielania pomocy.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Marty Bogdanowicz

Spis treści:

Wstęp            

Część 1
Diagnoza i terapia – konteksty logopedyczne, medyczne i psychologiczne

Zbigniew Tarkowski, Ewa Humeniuk
Diagnoza logopedyczna – interdyscyplinarna czy logopedyczna?        

Marta Korendo
Diagnoza zespołu Aspergera w ujęciu nowych rozwiązań prawnych    

Małgorzata Rutkiewicz-Hanczewska
Pierwotna afazja postępująca
Międzynarodowe kryteria diagnozy   

Ewa Humeniuk, Zbigniew Tarkowski
Zaburzenia oddychania u osób jąkających się – konieczność diagnozy i terapii     

Jagna Czochańska-Kruk
Dzieci z padaczką w obszarze działań logopedy  

Iwona Palicka
Współpraca psychologa i logopedy w diagnostyce zaburzeń poznawczych i komunikacyjnych dzieci z FASD. „Czy słyszysz to, co ja widzę?” – implikacje teoretyczne, doświadczenie własne    

Ewa Kaptur, Jolanta Sławek
O interdyscyplinarnej współpracy logopedy z innymi specjalistami
(na przykładzie Centrum Uśmiechu Dziecka – Montessori w Poznaniu)  

Dorota Lipiec, Izabela Więcek-Poborczyk, Agnieszka Woźniak
Stan wiedzy z zakresu profilaktyki logopedycznej rodziców dzieci w wieku przedszkolnym   

Andrzej Gretkowski
Problemy psychoonkologiczne chorego na raka krtani – próba pomocy i wsparcia    

Część 2
Diagnoza i terapia – konteksty edukacyjne, pedagogiczne i społeczne

Jacek J. Błeszyński
Obszar diagnozy i terapii w logopedii pozytywnej     

Barbara Skałbania
Terapia pedagogiczna – poczucie pewności versus zagrożenie
Pytanie o kierunki rozwoju  

Ewa Jeżewska-Krasnodębska
Dysleksja rozwojowa u dorosłych z zaburzeniami artykulacji – aspekty diagnozy i autodiagnozy  

Ewa Jeżewska-Krasnodębska
Trudności i mocne strony osób dorosłych z dysleksją rozwojową   

Alicja Giermakowska
Językowe komponenty w nauce, profilaktyce i usuwaniu trudności w czytaniu i pisaniu   

Zdzisława Orłowska-Popek
Technika programowania języka nie tylko na zajęciach logopedycznych  

Marek Kawa
Wybrane aspekty nauczania języka polskiego jako obcego w polskiej szkole podstawowej   

Marzena Błasiak-Tytuła
Kształtowanie się i rozwój mowy dziecka dwujęzycznego  

Teresa Lewandowska-Kidoń, Anna Witek
Wspomaganie społeczno-emocjonalne ucznia z alergią w środowisku szkolnym – konteksty rozwojowe  

Ewa Jeżewska-Krasnodębska, Jarosław Krasnodębski
Rodzaje zaburzeń mowy u dzieci z dysfunkcjami procesów integracji sensorycznej  

Barbara Skałbania, Ewa Szumilas
Sztuka i siła opowiadania – o narracji w terapii pedagogicznej