Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu

Bogusław Śliwerski jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskich nauk o edukacji w ostatnich dekadach. Jego kolejne książki dokonywały „przełomów dyskursywnych” w pedagogice, a impulsy teoretyczne i empiryczne, które wnosił, odegrały ogromną rolę w kształtowaniu sposobów myślenia w edukacji i o edukacji. [...] pokazuje w sposób znakomity, poparty bardzo przekonującymi wynikami przeprowadzonych przez siebie badań, mechanizmy sprawowania władzy polityczno-edukacyjnej w Polsce.

Przedstawia, jak nowe, pełne – aby odwołać się do myśli Foucaulta – władzy/wiedzy dyskursy polityczne „przycinają” i rekonstruują rzeczywistość edukacyjną, ograniczając możliwości upodmiotowienia lokalnych aktorów życia pedagogiczno-oświatowego. W prowadzonych precyzyjnie, a jednocześnie bardzo komunikatywnie narracjach Bogusław Śliwerski pokazuje, w jaki sposób władza ustawy, rozporządzenia czy decyzji tworzy „nowy świat”, nową scentralizowaną rzeczywistość, w ramach której alternatywne sposoby myślenia i działania są marginalizowane/wykluczone. [...] Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu to nie tylko książka pedagogiczna, ale także politologiczna, jej Autor bowiem ukazuje nieuchronność asymetrycznych w każdym aspekcie związków (uprzedmiotawianej) oświaty z (upodmiotowioną i bezwzględnie decyzyjną) polityką i władzą. Przedstawia, niekiedy niemal „detalicznie”, jak władza (czasami tylko dlatego, aby potwierdzić „swoją władzę”) przedostaje się do najmniejszych nawet zakątków codziennej praktyki edukacyjnej.

prof. zw. dr hab. Zbyszko Melosik
(fragment recenzji)

Spis treści:

Wprowadzenie       

GENEZA I EWOLUCJA USPOŁECZNIENIA SZKOLNICTWA
PUBLICZNEGO W POLSCE    

Samorządność jako idea i marzenie (lata 1980–1989)   
Trudne dobrego początki (lata 1989–1991)       
Oświata jako inhibitor uspołeczniania polskiej szkoły
(lata 1991–1998)      
Destrukcja i marnotrawstwo procesów uspołecznienia
polskiej oświaty na rzecz restytucji żarłocznego centralizmu
(lata 1999–2012)       
Podsumowanie       

Organy szkolnej demokracji       
Rada szkoły   
Rada pedagogiczna    
Rada rodziców      
Samorząd uczniowski   
Podsumowanie      

Uspołecznienie polskiej oświaty w okresie
III Rzeczpospolitej w świetle wyników
ogólnopolskich badań   
Stan demokratyzacji i postaw wobec niej polskiego społeczeństwa
w okresie III RP. Wybrane wyniki badań sondażowych   
Postawy Polaków wobec demokracji w przestrzeni edukacyjnej
oraz w stosunku do niej    

Założenia badań genezy, ewolucji i współczesnego
stanu uspołecznienia szkół publicznych w III RP   
Centralistyczna ignorancja, czyli o tym, że centralne
i terenowe władze oświatowe nic nie wiedzą i nie chcą wiedzieć   
Czy władze resortu edukacji interesują się uspołecznieniem
szkół publicznych?      
Na tropie danych o istnieniu i działaniu rad szkolnych      
Analiza regulaminów rad szkół w zakresie ustawowych zadań    
Postawy dyrektorów szkół i przewodniczących rad szkolnych
lub rad rodziców w świetle badań metodą CATI    
Postawy dyrektorów szkół i przewodniczących rad szkoły/
rodziców wobec założonych funkcji tych rad      
Postawy dyrektorów i przewodniczących rad rodziców/szkoły
wobec normatywnych zadań rady szkoły      
Typ rady a ocena zadań według przewodniczących tych rad   
Jak oceniają funkcje rady szkoły i jakie mają wobec nich postawy
przewodniczący rad szkoły/rodziców?     
Powody niepowoływania, pozorów działania lub likwidacji
już istniejących rad szkolnych      

ZAKOŃCZENIE      

BIBLIOGRAFIA  

ANEKS      
Uchwała XVIII sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży
w sprawie demokracji w szkołach      
Odpowiedzi kuratoriów oświaty na prośbę o dane
na temat powołania i działania rad szkół    
Wybór autorskich opracowań na temat demokratyzacji
i uspołecznienia edukacji szkolnej   

Indeks Nazwisk