Doświadczając starości. Zdrowie psychiczne osób starszych

W ostatnich latach zauważalny jest szybki wzrost osób starszych w populacji. Również ma to miejsce w Polsce. Wg danych GUS, w roku 2018 osób starszych było w populacji ok. 25%. Dla porównania w roku 2010 – ok. 20%. Zwiększanie się liczby osób starszych sprawia, że coraz więcej osób jest zaangażowanych nie tylko w towarzyszenie im na co dzień, zaspokajanie potrzeb specyficznych dla starszego wieku, ale również w specjalistyczną opiekę. Okres starości ma swoje pozytywne strony ale również negatywne. Do tych ostatnich zaliczane są przede wszystkim problemy zdrowotne, w tym problemy zdrowia psychicznego.

Proponowana książka poświęcona jest zdrowiu psychicznemu osób starszych, a także doświadczanym problemom. W części teoretycznej omówione zostały dane dotyczące najczęściej spotykanych problemów zdrowia psychicznego w wieku starszym, czynniki ryzyka oraz czynniki chroniące zdrowie psychiczne, a także metody psychologicznej pomocy. W części empirycznej zostały przedstawione wyniki badań przeprowadzonych wśród ponad 300 polskich seniorów, a dotyczące nasilenia różnych problemów zdrowia psychicznego. Uwzględniono różne problemy funkcjonowania, tzn. poznawcze, emocjonalne, społeczne. Porównano to jak sami seniorzy widzą swoje problemy i to jak oceniają ich funkcjonowanie osoby dobrze ich znające. Zastosowane narzędzia oceny pozwalają wieloaspektowo spojrzeć na funkcjonowanie osób starszych, a także uwzględnić szereg korelatów stanu funkcjonowania.

Spis treści:

Wprowadzenie

CZĘŚĆ TEORETYCZNA

Rozdział 1. Obiektywne i subiektywne aspekty starości

1.1. Starzenie się ludności
1.2. Określenie wieku starszego
1.3. Charakterystyka starości i osób starszych
1.3.1. Biologiczne aspekty starzenia się
1.3.2. Psychologiczne aspekty starzenia się
1.3.3. Społeczne aspekty starzenia się
1.3.4. Egzystencjalny aspekt starzenia się
1.4. Pomyślne starzenie się

Rozdział 2. Problemy zdrowia psychicznego osób starszych

2.1. Określenia i dane epidemiologiczne dotyczące problemów zdrowia psychicznego wśród osób starszych
2.2. Czynniki ryzyka problemów zdrowia psychicznego osób starszych
2.2.1. Czynniki biologiczne
2.2.2. Czynniki psychospołeczne
2.3. Czynniki chroniące zdrowie psychiczne osób starszych
2.4. Najczęstsze problemy związane ze zdrowiem psychicznym i funkcjonowaniem poznawczym osób starszych
2.4.1. Zaburzenia afektywne
2.4.2. Zaburzenia lękowe
2.4.3. Choroby otępienne
2.4.4. Problemy ze snem
2.4.5. Objawy psychotyczne
2.4.6. Uzależnienia u osób starszych
2.4.7. Dysfunkcje seksualne
2.5. Metody pomocy osobom starszym

CZĘŚĆ EMPIRYCZNA

Rozdział 1. Metodologia badań własnych

1.1. Problem badawczy
1.2. Narzędzia badawcze
1.3. Osoby badane

Rozdział 2. Wyniki badań

2.1. Zachowania adaptacyjne i problemowe w grupie osób starszych
2.1.1. Poziom zachowań adaptacyjnych oraz nasilenie zachowań problemowych
2.1.2. Porównanie danych samoobserwacyjnych i obserwacyjnych
2.1.3. Profil problemów zdrowia psychicznego w  grupie osób starszych
2.1.4. Nasilenie poszczególnych zachowań problemowych
2.1.5. Zachowania adaptacyjne a nasilenie problemów zdrowia psychicznego
2.2. Czynniki wpływające na zachowania adaptacyjne i problemowe osób starszych
2.2.1. Wiek a nasilenie zachowań problemowych
2.2.2. Płeć a poziom zachowań adaptacyjnych i nasilenie zachowań problemowych
2.2.3. Miejsce zamieszkania a poziom zachowań adaptacyjnych i nasilenie zachowań problemowych
2.2.4. Stan cywilny a poziom zachowań adaptacyjnych i nasilenie zachowań problemowych
2.2.5. Sytuacja ekonomiczna a nasilenie zachowań problemowych
2.2.6. Stan zdrowia a nasilenie zachowań problemowych
2.2.7. Wykształcenie a nasilenie zachowań problemowych
2.2.8. Zainteresowania a nasilenie zachowań problemowych
2.3. Ku typologii osób starszych
2.3.1. Spojrzenie na swoją starość a nasilenie doświadczanych problemów
2.3.2. Typologia funkcjonowania osób starszych
2.4. Doświadczając starości – analiza jakościowa wypowiedzi osób starszych

Dyskusja wyników i podsumowanie
Bibliografia