Edukacja w zmieniającym się społeczeństwie

Gwałtowna zmiana społeczna jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech naszych czasów. Jej zakres, zasięg i dynamika nie mają odpowiedników we wcześniejszych okresach historii ludzkości. W efekcie jednocześnie pojawiają się pozytywne przemiany warunków i jakości życia ludzi oraz różnorodne zagrożenia ich egzystencji. Wzrasta poczucie zwiększania się szans życiowych, co stymuluje aspiracje, któremu towarzyszą stałe lub okresowe stany napięcia, niepewności, poczucia zwiększonego ryzyka. Edukacja musi dostosować się do wielorakich wyzwań związanych ze zmianą społeczną, a jednocześnie sama powinna być ważnym promotorem zmiany. Prezentowana książka dostarcza wiedzę na temat wyzwań edukacyjnych w zmieniającym się społeczeństwie oraz konieczności szybkiego przygotowania szkół i innych instytucji oświatowych do realizacji zadań związanych z kształceniem i wychowaniem dla przyszłości.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział I. Zmiana społeczna

Trwałość i zmiana w życiu społecznym
Czym jest zmiana społeczna?
Istota zmiany społecznej, jej rodzaje i właściwości
Rozwój i postęp społeczny vs. regres i kryzys społeczny
Zmiana edukacyjna i jej podłoże społeczne

Rozdział II. Gwałtowna zmiana

Ciągłość tradycji a procesy zmiany społecznej
Gwałtowna zmiana społeczna – charakterystyczne zjawisko naszych czasów

Rozdział III. Zmiana społeczna a edukacja przyszłości

Sformułowanie problemu
Szkoła w warunkach zmiany społecznej
Jaka ma być edukacja w przyszłości?
Edukacja jutra

Rozdział IV. Edukacja jako wartość w zmieniającym się świecie

Zmiana społeczna a zrównoważony rozwój
Wartość edukacji w okresie zmiany społecznej

Rozdział V. Konstruowanie tożsamości w warunkach zmiany społecznej

Czym jest tożsamość?
Tożsamość w społeczeństwie tradycyjnym, nowoczesnym i ponowoczesnym
Konstruowanie tożsamości młodzieży w zmieniającym się społeczeństwie

Rozdział VI. Szkoła w warunkach gwałtownej zmiany społecznej

Szkoła współczesna w ogniu krytyki
Kierunki zmian

Rozdział VII. Wykształcenie jako zapomniana kategoria debaty edukacyjnej

Dlaczego „kategoria zapomniana”?
Debaty na temat wykształcenia warte przypomnienia

Rozdział VIII. Wychowanie człowieka w zmiennej rzeczywistości

Zmienna rzeczywistość
Zmienność burzliwa
Globalizacja
Wychowanie wobec wyzwań globalizacji

Rozdział IX. Dziecko w zmieniającym się społeczeństwie

Człowiek zależny od społeczeństwa
Autonomia jednostki
Dziecko w świecie kultury
Modele relacji dorosły–dziecko
Wartości dziecka

Rozdział X. Wartości młodzieży w zmieniającej się rzeczywistości

Istota wartości
Zmiany wartości młodzieży

Rozdział XI. Nauczyciel wobec nierówności społecznych

Nierówności społeczne dawniej i dziś
Edukacja a nierówności społeczne
Nauczyciel wobec nierówności społecznych

Rozdział XII. Obcy jako szczególna kategoria Innego – jak jest i jak być może

Inny
Obcy
Czy Obcy może być bliskim Innym?

Rozdział XIII. Kształcenie i wychowanie dla przyszłości

Zamiast zakończenia
Summary
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
Bibliografia