Fakty i mity o jednym procencie podatku. Odpis podatkowy w procesie kreowania społeczeństwa obywatelskiego

„Recenzowana praca stanowi cenne źródło informacji o finansowaniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Polsce z 1% podatku od dochodów osobistych. Ważnym ustaleniem pracy jest zwrócenie uwagi, że mechanizm 1%  w znacznie mniejszym stopniu niż to zakładano w rozwiązaniu ustawowym jest sposobem budowania społeczności. Interesującym ustaleniem badawczym Autorki, które z pewnością będzie przydatne organizacjom obywatelskim próbującym pozyskiwać fundusze z ofiarności społecznej jest fakt, iż najskuteczniejszym mechanizmem komunikacji z otoczeniem badanych organizacji okazały się działania z zakresu public relations, a nie marketing społeczny. Autorka w przejrzysty sposób przedstawiła też regulacje ustawowe nt. form rządzenia partycypacyjnego na szczeblu lokalnym w Polsce. Szczególnie wartościowe są przykłady dot. inicjatywy uchwałodawczej i zróżnicowania warunków włączania osób i organizacji społeczeństwa obywatelskiego przez organy władzy samorządowej do partycypacyjnego rządzenia. Recenzowana praca stanowić będzie z pewnością lekturę bardzo użyteczną dla badaczy społeczeństwa obywatelskiego, władz publicznych i praktyków uczestniczących w działalności zrzeszeń obywatelskich.” 

Z recenzji prof. Ewy Leś

„Recenzowana monografia reprezentuje wysoki poziom merytoryczny i metodologiczny, co świadczy o tym, iż Autorka jest kompetentna w materii, którą analizuje i opisuje. Cały problem jest ważny społecznie./…/ Przedłożona praca wnosi wiele nowego do naszej dotychczasowej wiedzy o 1 procencie podatku i o samych organizacjach pożytku publicznego, które w ten sposób starają się pozyskać środki na swoją działalność. Wiadomo, że jest to problem nieco kontrowersyjny z punktu widzenia polityki społecznej. Wykład Autorki ma charakter obiektywny, jest kompetentny i napisany stosunkowo prostym, zrozumiałym językiem. /…/ Praca zawiera bardzo dużo danych faktograficznych (tabele, wykresy), ale także Autorka potrafi wyciągać ogólniejsze wnioski, dokonując konkluzji i typologii. Bardzo cenną częścią pracy są samodzielnie wykonane badania empiryczne dostarczające sporo interesującego materiału.” Z recenzji prof. Stanisława Michalczyka


Grażyna Piechota - doktor nauk humanistycznych, prawniczka, socjolożka. Adiunkt na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Zainteresowania naukowe koncentruje między innymi wokół problematyki społeczeństwa obywatelskiego oraz lokalnego komunikowania publicznego i politycznego. Studia doktoranckie odbyła w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Absolwentka studiów podyplomowych z zakresu: Doradztwa Podatkowego (Szkoła Doradców Finansowych, Kraków 1996), Zarządzania Finansami Przedsiębiorstw (Akademia Ekonomiczna, Katowice 1997) oraz Marketingu Politycznego (Uniwersytet Śląski, Katowice 2004). Członkini European Communication Research and Education Association (ECREA) i Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej. Odbyła staże naukowe w Pradze, w Dreźnie oraz w Berlinie. Autorka monografii „Szkoła w kryzysie versus media”, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2010 oraz „/Nie/ład komunikacyjny w demokracji lokalnej. Komunikowanie polityczne w budowaniu lokalnego społeczeństwa obywatelskiego”, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2011.

SPIS TREŚCI

Wstęp

I. Teoretyczne aspekty odpisu jednoprocentowego i organizacji pożytku publicznego – w kontekście funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego
1. Społeczeństwo obywatelskie
1.1. Społeczeństwo obywatelskie w ujęciu historycznym
1.2. Społeczeństwo obywatelskie – sfera miedzy rynkiem a władzą
1.3. Partycypacja publiczna w demokracji lokalnej
1.3.1. Rozwiązania prawno-ustrojowe
1.3.2. Rola organizacji pozarządowej w demokracji lokalnej
1.4. Organizacje pożytku publicznego w Polsce i ich finansowanie
1.5.  Nadawanie organizacjom statusu pożytku publicznego
1.6. Prawne regulacje dotyczące 1 procentu podatku
1.7. 1 procent  podatku w danych statystycznych
1.8. Wolontariat i inne formy pracy niezarobkowej poza gospodarstwem domowym w Polsce
2. Odpisy podatkowe w innych krajach
2.1.  Historia pożytku publicznego
2.2. Doświadczenia węgierskie i słowackie
2.3. Zalety i wady przyjętych rozwiązań w poszczególnych krajach
3. Funkcje 1 procenta podatku
3.1.  Finansowanie społeczeństwa obywatelskiego
3.2.  Finansowanie potrzeb społecznych
3.3.  Mechanizm kształtujący społeczeństwo charytatywne
3.4.  Sposób agregowania kapitału społecznego
4. Motywacje dla wspierania organizacji odpisem podatkowym
5. Styl działalna organizacji pożytku publicznego, a zdolność do wykorzystania     kapitału społecznego
6. Rola lidera w budowaniu kapitału społecznego organizacji pożytku publicznego
II. Odpis jednoprocentowy i organizacje pożytku publicznego w świetle badań empirycznych
7. Metodologia badań
8. Alokacje jednoprocentowe za lata 2010-2012
8.1. Alokacja terytorialna 1 procenta podatku
8.2. Alokacja celowa 1 procenta podatku
8.3. Alokacja jednoprocentowa – kwoty pozyskiwane przez poszczególne organizacje
9. Subkonta
10. Kwoty pozyskiwane przez organizacje
10.1. Wzrosty odpisu podatkowego
10.2. Spadki odpisu podatkowego
10.3. Udział sum z 1 procenta podatku w budżetach organizacji i koszty     realizacji kampanii
11. Szczególne typy organizacji pożytku publicznego
11.1. Organizacje korporacyjne
11.2. „Zielony” 1 procent podatku
12.  Rola mediów w kampaniach gromadzenia odpisu jednoprocentowego
12.1. Media tradycyjne
12.2. Media społecznościowe
13. Wsparcie lokalnych organizacji przez samorząd województwa
14. Odpis jednoprocentowy w opiniach liderów organizacji lokalnych i regionalnych
III. Jak skutecznie zabiegać o odpis podatkowy - wskazówki dla lokalnych organizacji pożytku publicznego
15.1. Cele organizacji spójne z potrzebami lokalnej społeczności
15.2. Mieszkańcy – ambasadorami organizacji
15.3.  Komunikowanie celów zrealizowanych z 1 procenta podatku
15.4. Kampania na rzecz odpisu jednoprocentowego  trwa cały rok
15.5. Współpraca a konkurencja
15.6. Organizacja wspólnych wydarzeń dla lokalnej społeczności
15.7. Poparcie lokalnych liderów
15.8. Koordynacja działań przez władze samorządowe
15.9.  Media społecznościowe
Podsumowanie - co dalej z odpisem jednoprocentowym ?
Streszczenie
Bibliografia
Wykaz tabel
Wykaz wykresów
Indeks osób