Finanse wobec wyzwań gospodarki kryzysu

W warunkach powszechności zjawiska finansyzacji, oderwania procesów pieniężnych od sfery realnej, a przez to oparcie gospodarki na coraz bardziej skomplikowanych instrumentach finansowych zaspokajających potrzeby bogacenia się inwestorów oraz weryfikowania decyzji podmiotów gospodarczych poprzez wycenę rynkową, ważną rolę odgrywa zarówno wiedza finansowa, umiejętność sprawnego nią posługiwania się, jak i znajomość czynników zapewniających stabilność finansową w turbulentnym otoczeniu. Książka umożliwia zapoznanie się z najnowszymi trendami w zakresie wskazanych powyżej zjawisk, ale również przedstawia kanały, którymi współczesne kryzysy, a zwłaszcza globalny kryzys finansowy lat 2007–2009 oraz kryzys pandemiczny lat 2020–2021, oddziałują na gospodarkę.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Finanse jako dyscyplina naukowa

1.1. Finanse wśród nauk ekonomicznych. Finanse a inne dyscypliny naukowe. Subdyscypliny finansów – podejście funduszowe, podmiotowe i funkcjonalne
1.2. Zjawiska finansowe i ich klasyfikacja. Finansyzacja gospodarki
1.3. Obszary badań nad finansami na tle dokonań laureatów ekonomicznego Nobla

Rozdział 2. System finansowy i jego podsystemy

2.1. System finansowy – istota i funkcje
2.2. Elementy systemów finansowych
2.3. Rodzaje systemów finansowych

Rozdział 3. Stabilność systemu finansowego

3.1. Definicyjne ujęcie stabilności systemu finansowego
3.2. Czynniki destabilizujące system finansowy
3.2.1. Ryzyko systemowe a stabilność systemu
3.2.2. Teorie i rodzaje kryzysów finansowych
3.2.3. Transmisja zjawisk kryzysowych
3.3. Sieć bezpieczeństwa finansowego
3.3.1. Nadzór finansowy i polityka makroostrożnościowa
3.3.2. System gwarantowania depozytów
3.4. Rola banku centralnego w utrzymaniu stabilności finansowej
3.4.1. Bank centralny jako pożyczkodawca ostatniej instancji
3.4.2. Funkcje banku centralnego a jego zadania i cele
3.4.3. Polityka pieniężna i jej wpływ na gospodarkę
3.4.4. Instrumenty polityki pieniężnej banku centralnego

Rozdział 4. Pieniądz jako tworzywo zjawisk finansowych – ewolucja i współczesne wyzwania

4.1. Geneza, ewolucja i funkcje współczesnego pieniądza
4.2. Podstawowe teorie pieniądza a jego rola w gospodarce i społeczeństwie
4.3. Mechanizmy kreowania współczesnego pieniądza w świetle kryzysów finansowych i zjawisk inflacyjnych
4.4. Wymienialność pieniądza i system kursów walut
4.5. Kryptowaluty a kryzysy finansowe i oszustwa finansowe

Rozdział 5. Finanse publiczne – finansowe aspekty realizacji polityki publicznej a system fiskalny

5.1. Finanse instytucji rządowych
5.1.1.Dobra publiczne a zadania publiczne. Klasyfikacja COFOG. Zakres podmiotowy sektora finansów publicznych
5.1.2. Ewolucja funkcji finansów publicznych. Budżet państwa jako główne narzędzie realizacji funkcji finansów publicznych. Tradycyjne i nowoczesne zasady finansów publicznych. Budżet zadaniowy i wieloletnie planowanie budżetowe
5.1.3. Nierównowaga budżetowa – jej przyczyny i skutki. Reguły fiskalne jako narzędzie stabilizowania finansów publicznych
5.2. Finanse samorządowe jako podstawowe ogniwo finansowania realizacji zadań publicznych
5.2.1. Istota samorządności jako wyraz decentralizacji zadań publicznych
5.2.2. Strukturalne ujęcie funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego
5.2.3. Mechanizm finansowania zadań publicznych
5.2.4. Budżet i wieloletnia prognoza finansowa (WPF) jako podstawowe dokumenty realizacji zadań publicznych
5.3. Podatki
5.3.1. Podatek a system podatkowy – istota i funkcje
5.3.2. Wysokość i struktura opodatkowania a jego wpływ na gospodarkę
5.3.3. Tendencje w systemach podatkowych

Rozdział 6. System bankowy i jego struktura

6.1. Dwuszczeblowość systemu bankowego. Funkcje i zadania banków w gospodarce. Instytucje wsparcia sektora bankowego
6.2. Segmentacja produktów i usług bankowych. Bankowość uniwersalna a specjalizacja banków
6.3. Ryzyko w bankowości. Adekwatność kapitałowa banków
6.4. Banki jako instytucje zaufania publicznego

Rozdział 7. Ubezpieczenia w warunkach niepewności i kryzysu demograficznego

7.1. Ubezpieczenia a dynamizacja czynników ryzyka
7.2. Rynek ubezpieczeń prywatnych – dystrybucja usług i produktów ubezpieczeniowych w Polsce
7.3. Ubezpieczenia społeczne – ubezpieczenia emerytalne na tle tendencji demograficznych

Rozdział 8. Rynek finansowy wobec zmian otoczenia

8.1. Innowacje na rynku finansowym
8.2. Ewolucja giełd papierów wartościowych
8.2.1. Interakcje między gospodarką realną a giełdą papierów wartościowych
8.2.2. Rola giełd papierów wartościowych w dokapitalizowaniu małych i średnich przedsiębiorstw

Rozdział 9. Finanse przedsiębiorstw w obliczu zmian systemowych i kryzysów

9.1. Finanse a zarządzanie finansami w świetle zewnętrznych uwarunkowań funkcjonowania przedsiębiorstw
9.2. Ewolucja współczesnych celów przedsiębiorstwa w kontekście maksymalizacji zysku, zwiększania wartości oraz sustainability
9.3. Główne wymiary kondycji finansowej przedsiębiorstw w aspekcie pandemii COVID-19
9.4. Teoria struktury kapitału i jej praktyczne implikacje

Rozdział 10. Finanse gospodarstw domowych

10.1. Gospodarstwa domowe a ich środowisko finansowe
10.2. Teorie ekonomicznych zachowań gospodarstw domowych
10.3. Tendencje kształtujące popyt gospodarstw domowych na usługi finansowe

Bibliografia