Hollender tułacz

Pierwsza zaleta książki Tadeusza Lubelskiego jest natury kulturowo-historycznej: przywraca ona pamięć o postaci niesłusznie zapomnianej, czego domagał się Czesław Miłosz. Przypomina o tym motto. Bohaterem tej precyzyjnej i starannie opracowanej biografii jest Tadeusz Hollender (1910‒1943) – aktywny najpierw w życiu literackim międzywojnia, jako poeta, satyryk, prozaik, tłumacz, założyciel i pierwszy redaktor lewicowego czasopisma  „Sygnały”, potem w życiu artystycznego podziemia, rozstrzelany z rąk hitlerowskiego okupanta. Druga zaleta tej książki jest czysto literacka i wiąże się z biografią autora: Hollender był jego wujem, rodzonym bratem matki. Lubelski czyni ten fakt punktem wyjścia osobistej opowieści o poszukiwaniu korzeni i odkrywaniu rodzinnych tajemnic; buduje stałe napięcie między sytuacją narratora a biograficzną fabułą. Trzecią zaletę zapewnił sam bohater pospołu z przebiegiem dziejów najnowszych: to, co pisał, na tle wyborów, które podejmował – brzmi zdumiewająco aktualnie.

"Znakomita książka! Tadeusz Lubelski dokonuje swego rodzaju śledztwa: krok po kroku, poczynając od opisu zachowanego w rodzinie portretu Hollendra pędzla Leona Chwistka, zbiera materiały, formułuje hipotezy, łączy fakty. W śledztwo to wciąga niepostrzeżenie czytelnika, który podąża za nim, zaciekawiony tyleż osiągniętymi rezultatami, ile samą metodą odkrywania nieznanej prawdy. Rekonstruowane stopniowo  dramatyczne i tragiczne nieraz perypetie życiowe Tadeusza Hollendra czyta się niczym powieść sensacyjną."

prof. dr hab. Aleksander Fiut 

O autorze

Tadeusz Lubelski ‒ emerytowany profesor nauk humanistycznych. Od lat związany z Instytutem Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie wykładał historię filmu. Napisał m.in. Historię niebyłą kina PRL (2012) nominowaną do Nagrody NIKE, Historię kina polskiego 1895‒2014 (2015, Nagroda PISF dla książki filmowej roku), był redaktorem Encyklopedii kina (2003, 2 wyd. 2010) i współredaktorem czterotomowej Historii kina (2012‒2019), przetłumaczył książkę Hitchcock/Truffaut (2005). Przygotował do druku (wspólnie z Agnieszką Morstin) czterotomowe Notesy 1942‒2016 Andrzeja Wajdy, zapowiadane na rok 2024. Na emeryturze wrócił do swojej pierwszej pasji – literatury ‒ i na niej teraz się skupia. 

Spis treści: