Ibsen w Polsce 1879-2006
- Rok wydania: 2023 Oprawa: miękka Ilość stron: 288 Format: 17,5 x 23,5 cm
Książka stanowi próbę poszerzenia wiedzy na temat obecności dramatu ibsenowskiego na polskich scenach. Problematyka poruszona w pracy obejmuje okres od XIX wieku, kiedy dzieła Henrika Ibsena podbijały europejskie teatry, przez dwudziestolecie międzywojenne, czasy PRL-u, aż po transformację. Cezurę czasową prezentacji wyznacza 2006 rok – setna rocznica śmierci norweskiego pisarza. Autorka dokumentuje premiery, śledzi koleje losu „polskiego Ibsena” i stara się dokonać zapisu ocen, jakim poddawano jego utwory. Przedstawia także wysiłki ludzi teatru popularyzujących sztuki Ibsena, zarówno znanych, jak Leon Schiller czy Karol Adwentowicz, jak i entuzjastów, których trud nie został zapamiętany. Wnioski nasuwające się podczas lektury są ciekawe i niekiedy zaskakujące, przede wszystkim jednak portretują polską widownię i krytykę teatralną, ukazują, jak kwestie ibsenowskie wpisują się w zawiłe zagadnienia rodzimej kultury, odsłaniając jej mocne i słabe strony.
„Rozległa dokumentacja przemawia językiem epoki, ukazuje skalę wartości estetycznych krytyki teatralnej, a także odsłania relacje twórców przedstawień do inscenizowanego tekstu. Pewne aspekty recepcji Ibsena miały już swoich badaczy, ale autorka nie idzie niewolniczo śladem wcześniejszych badań, lecz konsekwentnie buduje własną narrację”.
Z recenzji dr hab. Małgorzaty Leyko, prof. UŁ
„Pracochłonna wielokierunkowa kwerenda pozwoliła autorce dotrzeć do rozmaitych dokumentów recepcji. Zebrane informacje rzucają nowe światło na mechanizmy przyswajania Ibsena polskiej kulturze”.
Z recenzji dr hab. Ewy Partygi, prof. IS PAN
„Narracja, którą prowadzi autorka, nie zainteresuje tylko skandynawistów. Toczy się ona bowiem na tle historii polskiej sceny, uwikłanej w narodowe dysputy i polityczne zawirowania”.
Z recenzji dr hab. Marii Sibińskiej, prof. UG
O autorze
Dr Katarzyna Maćkała studiowała filologię norweską, filmoznawstwo i teatrologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie w Oslo i w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Publikowała w czasopismach naukowych i literackich w Polsce i za granicą, pisząc głównie o skandynawskiej literaturze i kulturze, o jej polskich kontekstach czy o sztuce tłumaczenia. Jako pracownik akademicki współpracowała z kilkoma uczelniami, obecnie z Uniwersytetem Gdańskim i WSB we Wrocławiu.
Spis treści:
I. WPROWADZENIE
II. IBSEN W EUROPIE
III. IBSEN W POLSCE DO 1918 ROKU
1. Ibsen recenzentów
2. Ibsen artystów
3. Ibsen (dla) widzów
IV. IBSEN W POLSCE MIĘDZYWOJENNEJ (1919–1939)
1. Od wolności do kryzysu (1919–1930)
2. Przerwany „reibsenizm” (1931–1939)
V. IBSEN W POLSCE POWOJENNEJ (1945–2006)
1. Wielki powrót lalki (1945–1960)
2. W czasach wrogów ludu (1960–1970)
3. Kolejne warstwy (1971–1979)
4. Obok karnawału, obok postu (1980–1989)
5. Kapitalizm i komiks (1991–2006)
VI. EPILOG
ANEKS I
ANEKS II
ANEKS III
PISMA CYTOWANE I WYBRANA BIBLIOGRAFIA
PODZIĘKOWANIA
INDEKS OSÓB