Współczesny świat nie pozostaje pozbawiony odczuwanych i realnych zagrożeń, których genezy należy upatrywać w napięciach politycznych, ekonomicznych, nacjonalizmie, antagonizmach etnicznych lub religijnych. Sprzeczność i zróżnicowanie interesów generuje niebezpieczeństwa o wielorakim charakterze – od konfliktów zbrojnych i zamachów terrorystycznych do przestępczości pospolitej i zorganizowanej, ekscesów chuligańskich, infekowania systemów informatycznych czy korupcji. Obok niebezpieczeństw wywoływanych postawą i działalnością człowieka, istotnego znaczenia dla bezpieczeństwa nabierają też kataklizmy naturalne. Proces globalizacji powoduje, że również zagrożenia o charakterze międzynarodowym szybko stają się realnym niebezpieczeństwem destabilizującym bezpieczeństwo krajowe bądź lokalne. W związku z tym wyspecjalizowane instytucje państwowe powinny być przygotowane, aby zapobiegać tego rodzaju zagrożeniom, a w przypadku ich zaistnienia podjąć działania prewencyjne i represyjne. Jedną z podstawowych potrzeb ludzkich jest bowiem pragnienie bezpieczeństwa osobistego.
Przekazywany do rąk czytelników podręcznik ukazuje ewolucję ustrojową i przemiany organizacyjne oraz zakres działania instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce. Jest wynikiem wieloletnich zainteresowań naukowych i doświadczenia zawodowego autora.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Charakterystyka podstawowych pojęć
Rozdział 2. Geneza, istota i charakter bezpieczeństwa
Rozdział 3. Geneza administracji porządku i bezpieczeństwa publicznego w Polsce (ogólna charakterystyka dziejów instytucji policyjnych na ziemiach polskich od X w. do końca XX w.)
Rozdział 4. Systemy policyjne w wybranych krajach europejskich i w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej
Rozdział 5. Organy państwowe o charakterze ogólnym
5.1. Prezydent RP
5.2. Rada Ministrów
5.3. Minister Spraw Wewnętrznych
5.4. Inni ministrowie – kierujący działami administracji rządowej
5.5. Terenowe organy administracji rządowej
5.6. Organy samorządu terytorialnego
5.7. Zarządzanie kryzysowe
Rozdział 6. Wyspecjalizowane organy państwowe podległe Ministrowi Spraw Wewnętrznych
6.1. Policja
6.2. Straż Graniczna
6.3. Biuro Ochrony Rządu
6.4. Państwowa Straż Pożarna
Rozdział 7. Wyspecjalizowane organy państwowe podległe Prezesowi Rady Ministrów
7.1. Ewolucja cywilnych służb specjalnych w Polsce po 1989 r.
7.2. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
7.3. Centralne Biuro Antykorupcyjne
7.4. Agencja Wywiadu
Rozdział 8. Wyspecjalizowane organy państwowe podległe innym centralnym organom administracji rządowej
8.1. Służba Kontrwywiadu Wojskowego
8.2. Służba Wywiadu Wojskowego
8.3. Żandarmeria Wojskowa
8.4. Służba Celna
8.5. Inspekcja kontroli skarbowej
8.6. Służba Więzienna
8.7. Straż Ochrony Kolei
8.8. Straż Leśna
8.9. Państwowa Straż Rybacka
8.10. Państwowa Straż Łowiecka
8.11. Straż Parków
8.12. Służba Ochrony Zabytków
8.13. Inspekcja Transportu Drogowego
Rozdział 9. Samorządowe formacje porządkowe
9.1. Straże gminne
Rozdział 10. Zarządzanie sprywatyzowaną częścią zadań z dziedziny bezpieczeństwa i porządku publicznego
10.1. Firmy ochrony osób i mienia
10.2. Firmy detektywistyczne
Bibliografia
