Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności Między ideą a praktyką

Pogłębianie się specjalizacji naukowej wywołuje naturalna potrzebę ujmowania wyników badań szczegółowych w szerszej, interdyscyplinarnej perspektywie. Wskazuje się bowiem, że dociekania wykraczające poza granice instytucjonalne i zwyczajowo utrwalonych dyscyplin naukowych umożliwiają ukazywanie związków między szczegółowymi wynikami i budowanie bardziej całościowych, interdyscyplinarnych płaszczyzn wiedzy, uzyskiwanie efektów synergii, płynącego z wzajemnego inspirowania się przez badania wykraczające poza wąskie ramy rozmaitych dyscyplin, oraz tworzenie warunków do autentycznej innowacyjności badawczej.

Jeden ze współczesnych badaczy stwierdził: o ile nawet umiarkowani zwolennicy interdyscyplinarności powiadają, że „nie ma takiej dyscypliny, która byłaby w całości autonomiczna czy całkowicie odizolowana od innych”, o tyle prezentujący stanowisko jednoznacznie negatywne dowodzą, iż „interdyscyplinarność stanowi przejaw uzurpacji tożsamości i w ogóle nie jest rzeczą możliwą do zrealizowania”. „Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności” odzwierciedla tę ambiwalencję.

W książce stawiane są pytania i formułowane odpowiedzi. Jednak z pewnością jest w niej więcej pytań i odpowiedzi. Słusznie się bowiem mówi, że kto nie widzi problemu, jest… jego częścią.

Spis treści:

Przedmowa                

Część I
Interdyscyplinarność: problemy podstawowe

Maria Dudzikowa
Sytuacja problematyczna interdyscyplinarności w naukach społecznych
i humanistycznych (z kryzysem w tle)         
Robert Poczobut
Interdyscyplinarność i pojęcia pokrewne          
Adam Grobler
Metodologiczne aspekty interdyscyplinarności
Przykład filozofii eksperymentalnej           
Jadwiga Mizińska
„Człowiek to człowiek”
Esej o kulturowych i światopoglądowych przesłankach
problemu interdyscyplinarności          


Część II
Interdyscyplinarność jako wyzwanie

Maria Czerepaniak-Walczak, Aleksandra M. Walczak
O osobliwościach badań interdyscyplinarnych
(zwłaszcza w naukach ścisłych i przyrodniczych):
rozmowa matki (humanistki) z córką (biofizyczką)           
Krzysztof Kułakowski
Od fizyki do socjologii i z powrotem           
Michał Wierzchoń, Jarosław Orzechowski, Jakub Barbasz
Interdyscyplinarność w naukach kognitywnych –
science, fiction czy science fiction?       
Elżbieta Tarkowska
Między izolacją a współpracą
Socjologia polska wobec innych dyscyplin     
Katarzyna Budzyńska, Kamila Dębowska-Kozłowska,
Magdalena Kacprzak, Maria Załęska
Interdyscyplinarność w badaniach nad argumentacją i perswazją    
Krzysztof Ratajczak
Czy nie jest możliwe uprawianie badań historycznych
bez interdyscyplinarności?        
Piotr Bukowski
Interdyscyplinarne aspekty przekładoznawstwa       
Joanna Rutkowiak
Moja wędrówka po naukach pomocnych pedagogice
Dynamika praktyki myślenia w tworzeniu
obszarów międzydyscyplinarnych        


Część III
Interdyscyplinarność: studia przypadków

Ewa Miczka
Interdyscyplinarne aspekty w tworzeniu reprezentacji dyskursu    
Karolina Charewicz-Jakubowska
Ucieczka z ram
Od interdyscyplinarnego pojęcia do projektu
transdyscyplinarnej praktyki        
Włodzimierz Galewicz
Interdyscyplinarność w komisjach bioetycznych    
Adam Chmielewski
Estetyka ewolucyjna jako platforma interdyscyplinarna        
Karolina Konopczak
Interdyscyplinarne podejście do wyjaśnienia zjawiska „iluzji euro”        
Michał Konopczak
Interdyscyplinarność w badaniach nad rozwojem
systemu finansowego     


Część IV
Interdyscyplinarność: aspekty instytucjonalne

Dominik Antonowicz
Problem interdyscyplinarności na przykładzie rozwoju
oraz instytucjonalizacji badań nad szkolnictwem wyższym       
Adam F. Kola
Przygody młodych akademików z interdyscyplinarnością
Perspektywa instytucjonalna    
Joanna Golonka
Interdyscyplinarność w kontekście indywidualnych doświadczeń
badaczy-pedagogów    
Aleksander Kobylarek
Młodzi gniewni interdyscyplinarni
O (nie)możliwej zmianie pokoleniowej w polskiej nauce     
Agata Kozak, Jacek Gulanowski
Interdyscyplinarne Koło Naukowe Variograf
oraz Ogólnopolska Studencka Konferencja Naukowa Talenty        

Bibliografia        

Noty o autorach