Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia

W dziejach kształcenia jako kategorii pedagogicznej odzwierciedlają się dawne i współczesne losy pedagogiki, a w szczególności pedagogiki ogólnej w naszym kraju. Patrząc na obecny stan tej ostatniej, rodzi się odczucie, że doskonale radzi sobie bez tego pojęcia i związanych z nim kwestii teoretycznych i praktycznych. W dużym stopniu ten stan rzeczy wynika ze zmiany, która została zapoczątkowana ok. 30 lat temu, tj. na przełomie lat 80. i 90. minionego stulecia, kiedy to w pedagogice polskiej zaczęto stopniowo wyzwalać się ze spętania socjalistycznego i podjęto wysiłek nadrabiania zaległości spowodowanych politycznym zniewoleniem. W związku z tym zyskały na popularności nie tylko nowe teorie i pojęcia pedagogiczne, lecz również nowe zwyczaje językowe. Na tym tle klasyczna kategoria kształcenia wydawała się reliktem przeszłości, który działa hamująco na silny prąd modernizacyjny. To swoiste parcie do przodu paradoksalnie doprowadziło obecnie do punktu, w którym „stare” pojęcie kształcenia wzbudza ponownie zainteresowanie pedagogów. [...]

[...] Jeśli nie jesteśmy – z różnych powodów – zadowoleni z obecnej kondycji kształcenia, systemu edukacji czy, szerzej, życia społecznego i kultury, to nie stanowi wyjścia z tej sytuacji okopywanie się na swoim stanowisku i forsowanie własnego punktu widzenia. Potrzebne jest podjęcie dialogu w poszukiwaniu najlepszych źródeł i mądrych strategii. Chcieliśmy tym opracowaniem dostarczyć argumentów mogących posłużyć w takim dialogicznym przedsięwzięciu.

Spis treści:

Wstęp       

Dariusz Stępkowski
(Wy)kształcenie w polskiej pedagogice ogólnej
Prolegomena do historii pojęcia      

Krzysztof Maliszewski
Romantyczna tradycja Bildung – uwagi  o sensie kształcenia na podstawie Fragmentów Friedricha Schlegla 

Bogusław Śliwerski
Różne wymiary teorii kształcenia oraz ich polityczne i naukowe uwarunkowania    

Bibliografia      

Noty o autorach   

Indeks rzeczowy      

Indeks osób