Marie de Gournay (1565-1645): pierwsza francuska emancypantka
- Rok wydania: 2020 Oprawa: miękka Ilość stron: 228 Format: 13,5 x 20,5 cm
Publikacja traktuje o Marie de Gournay, przybranej córce (fille d’alliance) Michela de Montaigne, autorce wciąż dziś mało znanej wśród specjalistów zajmujących się literaturoznawstwem, historią kobiet czy też feminizmem. Tymczasem w swojej epoce była ona jedną ze znaczących postaci panoramy intelektualnej Paryża, a sławę (niekiedy kontrowersyjną) zapewniły jej, obok jej własnych dzieł, opracowywane przez nią kolejne wydania Essais jej przybranego ojca. Autorka książki określa ją mianem „pierwszej francuskiej emancypantki”, podkreślając jej prekursorską rolę w powstawaniu idei, które przybiorą konkretny kształt dopiero dwa stulecia później. Marie de Gournay ośmielała się wkraczać w swoich pismach w obszar refleksji zarezerwowany dla mężczyzn, a więc polityki, reformy języka literackiego, filozofii moralnej, teologii czy alchemii. Monografia przybliża polskiemu czytelnikowi nie tylko samą postać tej wyjątkowej kobiety, ale także kontekst historyczno-literacki francuskiego przełomu XVI i XVII wieku oraz sylwetki postaci związanych z twórczością Marie de Gournay.
„Należy również wspomnieć o olbrzymim atucie dopełniającym całości monografii, czyli aneksie zawierającym przekłady całych dzieł lub ich fragmentów – dzieł napisanych ręką kobiecą: Marie de Gournay, Louise Labé oraz Małgorzaty de Valois. Teksty te wpisują się w spór o kobiety, stanowią zatem nieocenione źródło dla badań nad historią kobiet i feminizmem”.
(z recenzji dr hab. Moniki Malinowskiej)
O autorze
Dr hab. Barbara Marczuk, prof. UJ jest wykładowcą literatury francuskiej w Instytucie Filologii Romańskiej, autorką licznych publikacji dotyczących pisarstwa kobiecego w wieku XVI i XVII, jak również polsko-francuskich związków literackich w tych epokach. W swym dorobku ma także cenione przekłady dawnej literatury francuskiej na język polski (Krwawy amfiteatr. Antologia francuskich historii tragicznych epoki renesansu i baroku, Kraków, Universitas 2007, Francuskie pisma o dramacie (1537–1631), Kraków, WUJ 2016).
Spis treści
Wprowadzenie
Rozdział I: Autoportret rozproszony
Rozdział II: Córka Montaigne’a, siostra Lipsjusza
Rozdział III: Cień mistrza czy poszukiwanie własnej koncepcji pisarstwa?
Rozdział IV: Przechadzka Pana Montaigne’a: powieść refleksyjna
Rozdział V: Wobec „bandy Malherbe’a”
Rozdział VI: „Pobożne oszustwo”, czyli poprawianie Ronsarda
Rozdział VII: Adeptka alchemii
Rozdział VIII: Afera królobójstwa A.D. 1610
Rozdział IX: Marie de Gournay i „spór o kobiety”
Rozdział X: W kręgu sawantek
Rozdział XI: Komplementy, drwiny, anegdoty
Zakończenie
Aneks
Marie de Gournay, O równości mężczyzn i kobiet (1622)
Marie de Gournay, Dygresja feministyczna zawarta w Przechadzce Pana Montaigne’a (1694)
Marie de Gournay, Krzywda Kobiet (1626)
Louise Labé, Do M.C.D.B.L. (1555)
Małgorzata de Valois, Rozprawa uczona i subtelna (1614)
Bibliografia
Indeks autorów i postaci historycznych do roku 1800
Indeks autorów po roku 1800