Metody aktywizujące w szkolnej i pozaszkolnej edukacji muzycznej. Poradnik dla nauczycieli i animatorów

Poradnik zawiera zbiór metod, ćwiczeń i zabaw wykorzystywanych przez Autorkę podczas długoletniej praktyki zawodowej, obejmującej obowiązki m.in. trenera KLANZY, trenera Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, nauczyciela fortepianu, psychologa w szkole muzycznej i psychologa w bursie szkół artystycznych.

Książka składa się z części teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczna pozwala na usystematyzowanie wiedzy dotyczącej:
1) edukacji muzycznej w rozwoju ogólnym i artystycznym dzieci i młodzieży, w tym niepełnosprawnej;
2) podstaw metodyki aktywizującej w edukacji szkolnej i pozaszkolnej, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji psychologicznych nauczyciela/animatora.    

Część praktyczna zawiera szczegółowe opisy kilkuset metod, ćwiczeń i zabaw do wykorzystania na muzycznych zajęciach indywidualnych, grupowych, edukacyjnych i terapeutycznych.

Adresatami poradnika są nauczyciele przedszkoli, szkół artystycznych, ogólnokształcących, integracyjnych, doradcy metodyczni, psycholodzy i pedagodzy szkolni, instruktorzy i animatorzy kultury, pracownicy socjalni, studenci wyższych uczelni psychologicznych, pedagogicznych i muzycznych.

Spis treści:

Wstęp

Część I. KRÓTKI NIEZBĘDNIK TEORETYCZNY

Edukacja muzyczna dzieci i młodzieży
Edukacja muzyczna w systemie szkolnym i pozaszkolnym
Standardy dydaktyczne w edukacji muzycznej
Standardy psychopedagogiczne w kształceniu muzycznym
Standardy animacyjne – aktywizujące w edukacji muzycznej
Praca nauczyciela i animatora w edukacji muzycznej
Kompetencje zawodowe nauczycieli i animatorów
Psychologiczne aspekty praktyki pedagogicznej
Zasady metodyki aktywizującej w pracy nauczyciela/animatora

Część II. SZEROKI WYBÓR PSYCHOPEDAGOGICZNYCH METOD AKTYWIZUJĄCYCH W EDUKACJI MUZYCZNEJ

Metody na początek zajęć – zajęcia indywidualne
Wizytówki
Imię i marzenie
Imię i nastrój
Imię i przydomki
Krzyżówka z imieniem
Herb
Dokończ zdanie – Kostka
Powitanie z nutką
Emonuty
Muzyczna rozmowa
Kontrakt indywidualny z uczniem/uczestnikiem
Metody wstępne – zajęcia grupowe
Dokończ zdania – Plakat
Wizytówki
Mozaika z imieniem
Imię i cechy charakteru
Harmonijka z imieniem
Portret imienia
Megawizytówka
Dobre informacje
Przedstaw mnie
Taniec „Cześć! Hej!”
Kontrakt z grupą

Ćwiczenia rozwijające ekspresję wokalną – zajęcia grupowe
Śpiewająca kostka
Śpiewająca plotka
Muzyczna dynamika grupowa
Słyszane w kręgu
Chór
Piosenka ortofoniczna
Diminuendo-crescendo
Gama z piłk
Żywy ksylofon
Piosenki na temat

Muzyczne improwizacje ruchowe – zajęcia indywidualne
Marionetka
Gimnastyka
Taniec
Idź za mną
Pstryczki
Pozy

Muzyczne improwizacje ruchowe i układy taneczne – zajęcia grupowe
Improwizacja w trójkach
Malarz
Improwizacja kontrolowana
Iskierka
Kontredans
Walc
Annen polka

Techniki aktywnego rozwijania muzycznej wyobraźni twórczej – zajęcia indywidualne
Muzyczny obraz
Muzyczny kolaż
Tańczące dłonie
Malowanie symetryczne
Malowanie dźwięków
Zwierzęta w muzyce

Techniki aktywnego rozwijania muzycznej wyobraźni twórczej  – zajęcia grupowe
Rzeźby utworów
Portret kompozytora – Fryderyk Chopin
Dożynki w Szafarni
Peer Gynt
Obrazki z wystawy
Piotruś i wilk

Metody relaksacyjno-odprężające – zajęcia indywidualne
Balonik
Piórko
Szklana kula
Trening autogenny Schultza
Kolorowa wizualizacja

Metody relaksacyjno-odprężające – zajęcia grupowe
Wewnętrzna przestrzeń dźwięków
Zewnętrzna przestrzeń dźwięków
Bezpieczna dłoń
Wiązanie koła
Improwizacja w kole
Falujące łoże
Masaż dotykiem

Ćwiczenia aktywizujące z wykorzystaniem instrumentarium Orffa – zajęcia grupowe
Akcent – poza
Droga dźwięków
Znajdź instrument
Tutti
Muzyczne historyjki
Echo za kocem
Mazurek z dzwonkami
Instrumentacja marsza

Zabawy ożywiające naukę o instrumentach muzycznych – zajęcia grupowe
Znajdź swój instrument
Instrumentalne memory
Orkiestra
Jakim jestem instrumentem?
Koncert

Metody aktywizujące na lekcji gry na instrumencie i śpiewu  – zajęcia indywidualne
Oddech przy instrumencie
Lalka szmacianka
Znajdź nutkę w utworze
Imiona nutek
Rodzina nutek utworu
Piosenka o Gamie i Pasażu
Z fortepianu spadła Gama
Bajka muzyczno-terapeutyczna

Techniki przygotowujące do występów publicznych – zajęcia indywidualne
Ćwiczenie uważności
Ćwiczenie myślenia
Techniki zakulisowe przed koncertem
Psychofizyczne przygotowanie do występu – broszura

Metody przygotowujące do występów publicznych – zajęcia grupowe
Psychologiczne warsztaty na temat tremy
„Oswoić tremę” – warsztaty przed przesłuchaniami
Koncert treningowy

Animacja muzycznych występów – zajęcia grupowe
Koncertozabawa karnawałowa
Koncertozabawa piracka
Popis fabularyzowany
Konkurs o ptysia

Animacja muzycznych zajęć teoretycznych – zajęcia grupowe
Wizytówki
Formy muzyczne
Kim jestem?
Muzyczne okresy – mapa pamięci
Energetyczne formy muzyczne
Kontrasty muzyczne
Dynamiczne szeregi

Quizy muzyczne – zajęcia indywidualne i grupowe
Witaj, Panie Pichonie
Wprowadzenie do świata muzyki artystycznej
Ciekawostki o instrumentach muzycznych
Quiz o instrumentach strunowych
Quiz z teorii muzyki
Szkic do portretu Chopina

Zakończenie
Bibliografia
Schematy i zdjęcia