Modelowanie danych

Modelowanie danych to umiejętność stosunkowo rzadko poszukiwana na rynku. Firmy chętniej zatrudniają programistów i administratorów baz danych. Jednak zaprojektowanie efektywnych mechanizmów przechowywania danych ma duże znaczenie przy tworzeniu korporacyjnych aplikacji bazodanowych. Dopiero w sytuacji, gdy systemy zaczynają działać niewłaściwie, okazuje się, że przyczyną jest niepoprawny projekt bazy danych. Odpowiednio przeprowadzony proces modelowania danych może ułatwić rozwiązywanie problemów z aplikacją.

Książka "Modelowanie danych" to wyczerpujące omówienie tego procesu i niezbędne źródło wiedzy dla każdego projektanta baz danych, który chce opracować wydajny i niezawodny system. Przedstawia modelowanie oparte na modelu relacyjnym, jego matematyczne podstawy i praktyczne wdrożenia. Czytając tę książkę, poznasz różne typy modeli. Dowiesz się, jaki poziom szczegółowości reprezentuje każdy z nich i jak je zaimplementować w konkretnych projektach informatycznych.

W książce omówiono także:

• Cykl istnienia danych
• Podstawowe pojęcia modelowania relacyjnego
• Reguły Codda dotyczące relacyjnych baz danych
• Normalizacja danych
• Analiza logiczna i fizyczna
• Modelowanie procesów biznesowych
• Tworzenie modelu logicznego
• Przekształcanie modelu logicznego w fizyczny
• Stosowanie metadanych
• Praktyki modelowania danych

Dzięki wiadomościom z tej książki staniesz się specjalistą w zakresie modelowania danych.

Spis treści

O autorce (13)

Wstęp (15)

Rozdział 1. Modelowanie danych - wprowadzenie (21)

• Istota danych (21)
• Istota modelowania danych (22)
• Cykl istnienia danych (23)
• Pomoc oferowana przez model danych (29)
• Modelarze danych (31)
• Definicja roli (31)
  • Zakres obowiązków modelarza danych (34)
• Nazwy zawodów (34)
• Obsługa bieżąca (35)
  • Zarządzanie konfiguracją (35)
  • Analiza zmian (36)
  • Promowanie standardów informatycznych (36)
  • Ocena spójności danych (37)
  • Badanie istniejących technik i narzędzi (37)
• Obsługa przyszła (37)
  • Projektowanie nowych struktur danych (38)
  • Doradztwo eksperckie (38)
  • Sugerowanie rozwiązań alternatywnych (38)
  • Oferowanie oceny oczekiwań (39)
  • Badanie nowych technik i narzędzi (39)
• Podsumowanie (39)

Rozdział 2. Modelowanie relacyjne (41)

• Modele baz danych (41)
  • Model hierarchiczny (42)
  • Model sieciowy (42)
  • Model relacyjny (43)
• Pojęcia z zakresu modelowania koncepcyjnego i logicznego (44)
  • Encje (44)
  • Encje kategorii (48)
  • Encje powiązań i przecięcia (51)
  • Atrybuty (54)
  • Klucze (57)
  • Związki (61)
  • Reguły biznesowe modelu relacyjnego (64)
• Pojęcia z zakresu modelowania fizycznego (67)
  • Tabele (67)
  • Perspektywy (69)
  • Kolumny (69)
  • Więzy (70)
• Składnia modelowania (71)
  • Symbole standardu Integration DEFinition (IDEF1X) (71)
  • Prostokąty (72)
  • Linie (75)
  • Symbole końcowe (78)
  • Diagramy związków encji (ER, diagramy Chena) (80)
  • Standard Information Engineering (I/E) (82)
  • Notacja Barkera (83)
• Podsumowanie (84)

Rozdział 3. Wprowadzenie do teorii relacyjnej (87)

• Podejście relacyjne do modelowania danych (88)
  • Cele działania relacyjnych systemów zarządzania bazami danych (89)
• Reguły Codda dotyczące systemów RDBMS (90)
• Normalizacja (95)
  • Uniwersalne właściwości relacji (97)
  • Pierwsza postać normalna (1NF) (101)
  • Druga postać normalna (103)
  • Trzecia postać normalna (105)
  • Postać normalna Boyce'a-Codda (106)
• Denormalizacja (108)
  • Kolumny pochodne (109)
  • Celowe powielanie danych (109)
  • Celowe usuwanie lub dezaktywowanie więzów (110)
  • Celowe odchodzenie od postaci normalnych (110)
• Podsumowanie (111)

Rozdział 4. Poziomy analizy (113)

• Opracowanie modelu (114)
  • Nie diagram przepływu (116)
  • Reguły związków danych (117)
• Analiza koncepcyjna (118)
  • Encje w modelu koncepcyjnym (119)
  • Związki w modelu koncepcyjnym (120)
  • Przykład modelu koncepcyjnego (120)
• Analiza logiczna (121)
  • Encje w modelu logicznym (122)
  • Atrybuty (122)
  • Przykład analizy logicznej (127)
• Analiza fizyczna (128)
  • Tabele (129)
  • Przykład analizy fizycznej (132)
• Analiza oparta na inżynierii wstecznej (134)
• Szczegółowość analizy (135)
  • Poziom encji (135)
  • Poziom kluczy (137)
  • Poziom pełnej atrybutowości (139)
• Podsumowanie (141)

Rozdział 5. Miejsce modeli danych w projektach (143)

• Projekt (143)
  • Zarządzanie projektem (144)
  • Cykl życia projektu (151)
• Typy projektów (158)
  • Projekty z poziomu przedsiębiorstwa (158)
  • Projekty transakcyjne - OLTP (159)
  • Hurtownie danych i tworzenie raportów na poziomie przedsiębiorstwa (160)
  • Porównanie technik projektowania (160)
• Cel tworzenia modelu (162)
  • Modele abstrakcji (162)
  • Modele analiz elementów danych (163)
  • Modele projektów fizycznych (164)
• Właściwy model (165)
  • Typy projektu (166)
  • Cel modelu (166)
  • Wymagania klientów (166)
  • Wskazówki tworzenia modeli (168)
• Podsumowanie (168)

Rozdział 6. Tworzenie modelu koncepcyjnego (171)

• Modelowanie procesów biznesowych (171)
• Cele (173)
• Zakres (174)
• Podejście (175)
  • Od ogółu do szczegółu (176)
  • Od szczegółu do ogółu (177)
• Dokumentacja procesu - od ogółu do szczegółu (178)
  • Aktywności w pasjansie (179)
  • Etapy procesu gry w pasjansa (179)
  • Tworzenie opisów aktywności (181)
  • Identyfikacja istotnych elementów (182)
  • Definiowanie elementów (183)
  • Sprawdzanie poprawności efektów pracy (184)
  • Agregacja w pojęcia (185)
• Dokumentacja zasad procesu - podejście od szczegółu do ogółu (186)
  • Dokumentacja zasad aktywności (187)
  • Tworzenie opisów zasad (188)
  • Identyfikacja istotnych elementów (188)
  • Definiowanie wyróżnionych elementów (190)
  • Porównanie metod (192)
• Tworzenie modelu koncepcyjnego (193)
  • Rozbudowywanie definicji koncepcyjnych (194)
  • Dodawanie związków (196)
• Sprawdzanie zasad biznesowych (206)
  • Sprawdzanie związków (208)
  • Przedstawianie modelu (211)
• Podsumowanie (212)

Rozdział 7. Tworzenie modelu logicznego (215)

• Model koncepcyjny jako przewodnik (216)
  • Sprawdzanie poprawności modelu (218)
  • Korzystanie z informacji zwrotnych (218)
  • Zakres obszarów tematycznych (219)
• Logiczne modelowanie danych (220)
• Modelowanie obszaru tematycznego "Karta" (220)
  • Analizy encji Karta (221)
  • Analizy kategorii Karta (222)
  • Związki dotyczące Karty (224)
  • Szczegóły encji Karta (229)
• Modelowanie obszaru tematycznego "Ruch Karty" (242)
  • Analizy encji Ruch Karty (242)
  • Szczegóły encji Ruch (251)
• Modelowanie obszaru tematycznego "Zdarzenie" (254)
  • Analizy encji Zdarzenie (255)
  • Związki dotyczące zdarzenia (256)
• Łączenie fragmentów w całość - pełen obraz (258)
• Sprawdzanie jakości (261)
  • Postacie normalne - 1-BCNF (261)
  • Za dużo lub za mało atrybutów (264)
  • Zbędne związki (264)
  • Precyzyjne nazwy ról (265)
  • Tabele egzemplarzy (265)
  • Eksperci od obszaru tematycznego (267)
  • Przegląd modelu ze współpracownikami (267)
  • Dopracowywanie rozwiązania (267)
• Podsumowanie (268)

Rozdział 8. Przekształcanie modelu logicznego na fizyczny (271)

• Stan projektu (272)
  • Kolejne etapy (272)
• Od modelu logicznego do fizycznego (273)
• Fizykalizacja nazw (273)
  • Rzut oka na inne aplikacje (276)
• Tworzenie tabel na podstawie kategorii (277)
  • Scalanie kategorii (279)
  • Rozwijanie kategorii (280)
  • Kategoria rozszerzalna (282)
  • Pasjans (285)
• Analiza encji ukrytych (285)
• Wybór kluczy głównych (287)
  • Przegląd kluczy głównych (288)
  • Dodawanie typów danych i rozmiarów (300)
• Testy jakości i wartość dodana (301)
  • Tabele egzemplarzy (301)
  • Nazwy i definicje (301)
  • Przegląd wymagań (303)
  • Opowiadanie (303)
  • Identyfikacja zarządcy danych (304)
  • Tworzenie testowych plików DDL (304)
• Inne dodatki (306)
  • Dodatki operacyjne (306)
  • Dokumentacja populacji (307)
  • Dokumentacja aktywności (307)
  • Znaczenie modelu (307)
• Podsumowanie (309)

Rozdział 9. Projektowanie samego modelu fizycznego (311)

• Ograniczenia świata rzeczywistego (311)
• Od czego zacząć? (312)
• System do badań nad pasjansem (313)
  • Dodaj do modelu dokładnie to, co widzisz (314)
  • Stosowanie standardów nazewnictwa (315)
  • Tworzenie tabeli sprawdzającej (317)
  • Ponowne szukanie ważnych zbiorów danych (318)
  • Sprawdzanie pól tekstowych (318)
  • Ciąg dalszy fizykalizacji (319)
  • Jakość i kompromis (322)
• Coś nieco trudniejszego (324)
  • Klasyfikacja elementów danych (326)
  • Pola tekstowe (328)
• Inne czysto fizyczne projekty (338)
  • Tabele operacyjne (339)
  • Tabele etapowe (340)
  • Tabele archiwalne (340)
• Podsumowanie (341)

Rozdział 10. Modelowanie wymiarowe (343)

• Podstawy modelowania wymiarowego (344)
  • Zalety projektowania wymiarowego (346)
  • Schematy gwiazdy (348)
  • Schematy płatka śniegu (350)
  • Model badań nad pasjansem (353)
  • Wynajdowanie faktów (354)
  • Definicje faktu (359)
  • Składnica danych Gra (359)
  • Składnica danych RuchGry (379)
• Dopracowywanie rozwiązania (386)
• Podsumowanie (386)

Rozdział 11. Tworzenie modelu danych za pomocą inżynierii wstecznej (389)

• Od czego zacząć? (390)
  • Zasoby (391)
• Analiza struktury danych (392)
  • Narzędzia do modelowania (392)
  • Przetwarzanie samodzielne (400)
  • Ocena struktury (403)
• Analiza danych (408)
  • SELECT COUNT (409)
  • SELECT COUNT lub GROUP BY (410)
  • SELECT COUNT DISTINCT (410)
  • SELECT MIN (410)
  • SELECT MAX (410)
  • SELECT (411)
  • Ocena danych (411)
  • Zasady danych w kodzie (411)
• Analiza frontonu (415)
  • Etykiety widoczne na stronach (415)
  • Zasady związków danych formularzy (419)
  • Wartości pochodne (420)
• Źródła historyczne i opisowe (422)
• Ostatnie poprawki (423)
• Tworzenie modelu logicznego (423)
  • Nazwy (424)
  • Klucze (425)
  • Kategorie (426)
  • Inne zasady (430)
  • Nazwy związków (431)
• Dopracowywanie rozwiązania (431)
• Podsumowanie (433)

Rozdział 12. Przedstawianie modelu (435)

• Po co dodawać coś jeszcze? (435)
• Uporządkowanie elementów (436)
• Dodatkowy tekst (437)
  • Tytuły i nagłówki (438)
  • Uwagi (445)
  • Legendy (447)
• Dodatki graficzne (450)
  • Grafika, rysunki i ikony (450)
  • Inne możliwości (452)
• Format publikacji (453)
  • Dostęp publiczny i półpubliczny - sieć (453)
  • Dostęp zespołu projektowego do plików (454)
  • Dostęp do archiwum - biblioteka (455)
• Podsumowanie (455)

Rozdział 13. Dalsze analizy danych (457)

• Różne aspekty jakości danych (458)
  • Analizy wierności danych (458)
  • Analizy krytyczności (462)
  • Analizy dotyczące wrażliwości i poufności (464)
  • Zarządzanie (466)
  • Sumowanie kontrolne (467)
  • Sprawdzanie poprawności procesu (469)
  • Analizy ryzyka i jego łagodzenie (469)
• Model danych jako schemat wiedzy (471)
  • Odwzorowanie danych (472)
• Podsumowanie (485)

Rozdział 14. Modelowanie metadanych (487)

• Definiowanie metadanych (487)
  • Metadane techniczne (490)
  • Metadane biznesowe (491)
  • Żywe metadane (491)
• Znaczenie metadanych (493)
• Modele metadanych (495)
  • Koncepcyjny model metadanych (496)
  • Logiczny model metadanych (498)
  • Fizyczny model metadanych (500)
• Modelarz i metadane (501)
  • Modelarz danych - autor metadanych (501)
  • Modelarz danych - klient metadanych (502)
• Przyszłość metadanych (502)
• Podsumowanie (503)

Rozdział 15. Praktyki modelowania danych (505)

• Najgorsze praktyki (506)
• Praktyki blokujące zespół (506)
  • Arogancja (506)
  • Bezkompromisowość (507)
  • Utrudnianie (507)
  • Zachowania obronne (508)
  • Unikanie (508)
  • Blefowanie przed zespołem (509)
  • Ignorowanie innych (509)
  • Krytykowanie (509)
  • Niezrozumiałość (510)
  • Pasywność (510)
• Blokowanie harmonogramu (510)
  • Paraliż analiz (511)
  • Brak komunikacji (511)
  • Jedno zadanie naraz (512)
  • Nieprzyznawanie się do błędów (512)
• Niepoprawne zarządzanie modelami (512)
• Najlepsze praktyki (514)
  • Słuchanie współpracowników (514)
  • Kompromisowość (514)
  • Dostępność (514)
  • Wrażliwość (514)
  • Punktualność (515)
  • Szczerość (515)
  • Szacunek (515)
  • Efektywna komunikacja (515)
  • Automotywacja (516)
• Trzymanie się harmonogramu (516)
  • Reguła Pareto (517)
  • Prawo zmniejszających się korzyści (517)
  • Zarządzanie oczekiwaniami (518)
  • Posługiwanie się inicjatywą (518)
  • Korzystanie z pomocy (519)
  • Zarządzanie modelami (520)
• Zrozumienie danych i projektu (522)
  • Przekształcanie modelu logicznego na fizyczny (522)
  • Błędy dotyczące danych fizycznych (523)
• Praktyczne lekcje projektowania (525)
  • Własne projekty rozwiązań (525)
  • Zwroty, na które trzeba uważać (526)
  • Projekty dotyczące kupionych rozwiązań (528)
  • Analizy starych i utraconych rozwiązań (532)
  • Przeglądy modeli (534)
  • Waga doświadczenia (534)
  • Odpowiedzialność a uprawnienia (535)
• Podsumowanie (535)

Skorowidz (537)