Ochrona praw autorskich. Zarys wykładu dla nieprawniczych kierunków studiów

Podręcznik stanowi aktualną syntezę wiedzy z zakresu praw autorskich, przedstawioną w przystępny sposób. Nowością w zakresie nauczania praw autorskich jest jednoczesne wprowadzenie czterech elementów zwiększających zrozumienie treści. Są to:

– uzupełnienie wykładu o elementy podstawowej wiedzy z zakresu różnych dyscyplin prawniczych, w tym prawoznawstwa, prawa cywilnego oraz prawa karnego;
– zamieszczenie treści analizowanych przepisów w tekście;
– ilustrowanie treści licznymi przykładami;
– synteza zagadnień w formie tabel.

W ramach klasycznej struktury wykładu z zakresu praw autorskich autorka szeroko omawia zagadnienia związane z dozwolonym użytkiem oraz plagiatem. Znajdziecie w książce m.in. odpowiedzi na następujące pytania:

- Kiedy dzieło może być uznane za chroniony prawem utwór?
- Co zrobić, jeśli ktoś publikuje zdjęcie Waszego autorstwa w internecie?
- Jak przenosić na inne podmioty Wasze prawa autorskie?
- Kiedy można za darmo korzystać z utworów?
- Jak zgodnie z prawem korzystać z praw autorskich innych osób?
- Jakie są następstwa plagiatu?

Podręcznik zawiera także zestaw pytań, pozwalających na samodzielne sprawdzenie wiedzy. Skierowany jest do studentów nauk społecznych (nauka o bezpieczeństwie i obronności, o mediach, polityce, komunikacji, pedagogika, psychologia, socjologia), nauk humanistycznych (filozofia, historia, historia sztuki, literaturoznawstwo) oraz ekonomicznych (zarządzanie, ekonomia, finanse). Będzie on również skutecznym wsparciem we wszystkich obszarach nauk (na wszystkich kierunkach), gdzie konieczna jest znajomość praw autorskich, chociażby z uwagi na przygotowywaną pisemną pracę dyplomową.

Spis treści:

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie

1. Wokół pojęcia prawa
1.1. Pojęcie prawa oraz normy prawnej
1.2. Norma obyczajowa, moralna, netykieta
2. System prawa
2.1. Podział systemu prawa na gałęzie
2.2. Prawo autorskie w systemie prawa
3. Obowiązywanie prawa w czasie
4. Odpowiedzialność prawna

Rozdział II. Cechy prawa autorskiego

1. Terytorialność praw autorskich
2. Bezwzględność podmiotowych praw autorskich
3. Dualizm praw autorskich
4. Czas trwania praw autorskich i domena publiczna

Rozdział III. Podstawowe pojęcia z zakresu prawa autorskiego

1. Przedmiot prawa autorskiego
1.1. Utwór
1.2. Utwór zależny (opracowanie)
1.3. Zbiory materiałów
1.4. Bazy danych
1.5. Utwór audiowizualny
1.6. Program komputerowy
2. Podmioty prawa autorskiego
2.1. Twórca utworu
2.2. Współtwórca utworu
2.3. Inne podmioty uprawnione z mocy ustawy
2.3.1. Pracodawca
2.3.2. Producent lub wydawca
2.3.3. Instytucja naukowa
3. Treść praw autorskich
3.1. Autorskie prawa osobiste
3.1.1. Prawo do autorstwa (ojcostwa) utworu
3.1.2. Prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz do rzetelnego wykorzystania utworu (prawo do integralności utworu)
3.1.3. Prawo decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności
3.1.4. Prawo nadzoru nad sposobem korzystania z utworu
3.1.4.1. Prawo do wycofania utworu z obiegu z uwagi na istotne interesy twórcze
3.1.4.2. Prawo do wycofania utworu z obiegu z uwagi na nieodpowiednią formę jego udostępniania
3.1.4.3. Prawo do nadzoru autorskiego
3.1.4.4. Nadzór w stosunku do utworów audiowizualnych
3.1.5. Prawo do bycia zapomnianym
3.1.6. Roszczenia służące ochronie praw autorskich osobistych
3.2. Autorskie prawa majątkowe
3.2.1. Pojęcie oraz treść autorskich praw majątkowych
3.2.2. Roszczenia służące ochronie autorskich praw majątkowych

Rozdział IV. Dozwolony użytek

1. Pojęcie i rodzaje dozwolonego użytku
2. Charakterystyka dozwolonego użytku osobistego
2.1. Opłata z tytułu sprzedaży urządzeń i nośników
2.2. Opłata reprogra?czna  
3. Rodzaje dozwolonego użytku publicznego
3.1. Dozwolony użytek w celach informacyjnych  
3.2. Dozwolony użytek w celach oświatowych i naukowych
3.2.1. Prawo cytatu
3.2.2. Dozwolony użytek na rzecz określonych instytucji
3.2.3. Dozwolony użytek na rzecz osób niepełnosprawnych
3.3. Dozwolony użytek utworów plastycznych
3.3.1. Publiczne wystawienie oryginału utworu
3.3.2. Zniszczenie oryginału utworu
3.3.3. Rozpowszechnienie utworu plastycznego  
3.4. Dozwolony użytek w celach państwowych
3.5. Dozwolony użytek w celach gospodarczych
3.6. Dozwolony użytek w sferze nadawania programu
3.6.1. Sporządzanie utrwaleń efemerycznych
3.6.2. Prawo reemisji kablowej
3.6.3. Publiczny odbiór nadawania programów
3.7. Dozwolony użytek w zakresie wykonania utworu
3.8. Dozwolony użytek w zakresie czasowego zwielokrotniania treści w internecie (browsing, caching)
4. Odpłatny charakter dozwolonego użytku – zestawienie

Rozdział V. Wykonywanie autorskich praw majątkowych

1. Uwagi wstępne
2. Pole eksploatacji utworu
3. Umowa o przeniesienie praw autorskich majątkowych
3.1. Umowa wydawnicza
4. Umowa licencyjna
5. Umowa o stworzenie utworu
6. Wolne licencje
7. Rola organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi

Rozdział VI. Ograniczenia swobody twórczej

1. Ochrona wizerunku
2. Ochrona adresata korespondencji
3. Ochrona źródeł informacji

Rozdział VII. Prawnokarna ochrona praw autorskich

1. Plagiat
1.1. Procedury antyplagiatowe na uczelniach wyższych
2. Inne naruszenia praw autorskich z art. 115
2.1. Bezprawne rozpowszechnianie i zniekształcanie utworu
2.2. Bezprawne naruszenie praw autorskich i praw pokrewnych w inny sposób
3. Bezprawne rozpowszechnianie cudzego utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania
4. Bezprawne utrwalanie lub zwielokrotnianie cudzego utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania
5. Paserstwo
6. Wytwarzanie lub posiadanie urządzeń przeznaczonych do bezprawnego usuwania lub obchodzenia technicznych zabezpieczeń
7. Uniemożliwianie lub utrudnianie kontroli

Bibliografia

Pytania sprawdzające

Klucz do pytań