Opowieści o Czujątkach ĆWICZENIA Z EMPATII DLA DZIECI I… DOROSŁYCH

Intencją, jaka przyświecała Autorce przy pisaniu książki było przybliżenie Czytelnikowi „niechcianych” uczuć, takich jak: smutek, złość, wstyd, lęk. Bohaterowie pięciu baśni zaprezentowanych w publikacji, których nazwała Czujątkami, mierzą się z trudnymi emocjami i odkrywają, jak bardzo są one potrzebne w życiu.

Z czasem zrodził się w Autorce pomysł dołączenia do baśni propozycji zajęć psychoedukacyjnych, które miałyby uświadamiać dzieciom, że przykre emocje, które czasem odczuwają, nie są złe, ale stanowią wyraz nieuświadomionych i niezaspokojonych potrzeb. Dla dorosłego byłaby to okazja do refleksji nad tym, jak reaguje na przeżywane przez dziecko uczucia.

Ćwiczenia zawarte w tym opracowaniu są przeznaczone dla dzieci w wieku 7–9 lat, choć można je wykorzystywać do pracy z dziećmi młodszymi i starszymi, zależnie od ich indywidualnej dojrzałości emocjonalnej.

W codziennej pracy jako psycholog i psychoterapeuta oraz w życiu  Autorka  często spotyka się z podziałem emocji na pozytywne i negatywne. Uczucia „dobre” miałyby się wiązać z przyjemnymi stanami i być może dlatego nagminnie bywają wartościowane jako słuszne moralnie, natomiast emocje „negatywne” kojarzą się z niemiłymi przeżyciami i wiążą się z ujemnym osądem moralnym.

Marshall B. Rosenberg, autor programu Porozumienia bez Przemocy, tłumaczy to następująco:
Zaczęło się bardzo dawno temu od mitów dotyczących natury ludzkiej, według których ludzie są źli i samolubni. Według tej destrukcyjnej mitologii heroiczne siły dobra walczą w życiu z siłami zła. Żyjemy w niej od dłuższego czasu, a jej częścią jest język, który odhumanizowuje ludzi i zmienia ich w przedmioty.

Do każdej baśni Autorka opracowała propozycję scenariusza zajęć, który może być modyfikowany przez prowadzącego w zależności od czasu trwania warsztatu oraz specyficznych potrzeb danego dziecka czy grupy dzieci, a także wykorzystywany do indywidualnej pracy terapeutycznej. Książka może być także narzędziem dla rodziców do budowania z dzieckiem dialogu dotyczącego przeżywanych emocji i odkrywania oraz nazywania ukrytych w nich potrzeb.

W ćwiczeniach znajdujących się w części dydaktycznej wykorzystała model czterech części Porozumienia bez Przemocy, który służy zarówno refleksji nad własnym doświadczeniem, jak i empatycznemu wczuciu się w doświadczenie innej osoby. Następnie jest on werbalizowany przez uczestników komunikacji.

Emocje to trudny temat. Chętniej podejmowany, gdy mowa o zadowoleniu, dumie, radości. Niezbyt ochoczo, gdy przychodzi się bać, wstydzić czy złościć. Bo czyż ktoś, składając życzenia, pokusiłby się o sformułowanie: „aby twoja złość dawała ci siłę”? lub „byś potrafił wyjść naprzeciw lękom”? Życzymy raczej szczęścia, pomyślności, sukcesów…

A ta książka jest właśnie o tym, że wszystkie, tak, wszystkie emocje są bardzo pożądane. Nie ma potrzeby, by wstyd, lęk, złość wypierać ze świadomości, uciekać od nich. Lepiej je przygarnąć, uznać za sprzymierzeńców i pozwolić, by odeszły, gdy same uznają, że ich misja została zakończona… Emocje świadomie przeżyte i przyjęte, zrozumiane dają siłę, wyparte przyczyniają się do rozwoju cierpienia, chorób… Gdyby ludzie mogli przyjąć, przepuścić przez siebie, pozwolić działać wszystkim emocjom, poczuliby prawdziwą psychiczną siłę. […]

Spis treści:

Wstęp 

Do moich Czytelników Małych i... Dużych

Baśń pierwsza 
O Mai, która spotkała Smutek 
Część dydaktyczna do Baśni pierwszej  

Baśń druga
O krzepiącej Złości i skrzaciku Borysie  
Część dydaktyczna do Baśni drugiej 

Baśń trzecia
Viola, szczur Ryś i Lęk   
Część dydaktyczna do Baśni trzeciej 

Baśń czwarta
Wróżka, która ze Wstydem wojowała   
Część dydaktyczna do Baśni czwartej  

Baśń piąta
Zakochana gąsieniczka poetka 
Część dydaktyczna do Baśni piątej 

Zajęcia podsumowujące 

Bibliografia 

O Autorce