Placówki opiekuńczo-wychowawcze. Historia i współczesność

Placówki opiekuńczo-wychowawcze, nazywane wcześniej domami dziecka, ochronkami, sierocińcami, szpitalami, pełniły zawsze tę samą funkcję wobec dzieci, które z różnych powodów i przez różny okres nie mogły przebywać we własnych rodzinach. Zajmując się opieką i wychowaniem, instytucje te zmieniały się w zależności od sytuacji społecznej rodzin i dzieci, uznawania podmiotowości dziecka i zrozumienia specyfiki jego potrzeb, a także wraz ze zmianami polityki społecznej wobec rodzin. Zmiany te były i są dzisiaj pewnym odzwierciedleniem miejsca, jakie przyznawano dziecku w rodzinie i społeczeństwie, a także relacji między rodziną a instytucjami państwa w zakresie wychowania. W książce przedstawiono zarys historii tych placówek, charakterystykę ich mieszkańców oraz zadania pracowników wobec dzieci i rodzin.

Spis treści:

Wstęp

Placówki opiekuńcze dla dzieci – ciągłość i zmiana

Z historii opieki nad dziećmi opuszczonymi
Początki walki o prawa dzieci
Prawo dziecka do opieki w okresie międzywojennym
Domy dziecka po II wojnie światowej
W systemie opieki nad dziećmi resortu oświaty i wychowania/edukacji
Miejsce i funkcje placówek opiekuńczo-wychowawczych po 1989 r.
W systemie pomocy społecznej
Placówki w systemie pieczy zastępczej
Najlepiej pojęty interes dziecka i podmiotowość dziecka

Wychowawca, zespół i organizacja pracy

Wychowawca
Zespół – pracownik socjalny, opiekunka dziecięca, pedagog, psycholog,  
terapeuta, pielęgniarka
Grupa
Miejsce – dom
Kontakt z otoczeniem
Rodzice w placówce
Wolontariusze i sponsorzy
Procedury i dokumentacja
Sytuacje nadzwyczajne

Dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych

Przyczyny rozłąki z rodziną
Zadania placówki wobec dzieci
Przyjęcie dziecka
Adaptacja do nowego domu
Potrzeby i problemy dzieci
Wiek
Zdrowie
Płeć
Rodzeństwo
Małoletnie matki
Dzieci cudzoziemskie
Dynamika pobytu i ruch dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
Usamodzielnienie i start w dorosłe życie
Powroty

Zakończenie
Bibliografia