Podręczniki i poradniki Konteksty. Dyskursy. Perspektywy

Prezentowany tom traktuje podręczniki i poradniki jako teksty kultury i jednocześnie narzędzia ją reprodukujące. Mamy więc krytyczne spojrzenie na ukryty program podręczników i poradników. Autorki i autorzy opierając się na analizach podręcznikowych i poradnikowych tekstów, docierają do filozoficznych, ideologicznych i, wreszcie, politycznych założeń i kryteriów selekcjonowania wiedzy. Taka wiedza nie jest obiektywna, lecz nasycona znaczeniami i interpretacjami, które umacniają dominujący porządek kulturowy. Te znaczenia także definiują konkurencyjne porządki jako nieprawomocne, peryferyjne, mniejszościowe. W prezentowanej książce zatem opisana jest walka o znaczenia, ukryta za dydaktyczną strukturą i programową fasadą podręczników oraz poradników. Ale czy te - jak się wydaje - potężne narzędzia kulturowej dominacji mają szansę przetrwać w e – świecie? Czy jednak podręczniki w postaci książek nie są tylko zadrukowanymi kartkami, które niespodziewanie mogą ustąpić miejsca i też oddać swoje replikujące funkcje internetowi, czy innym narzędziom – wytworom współczesnej technologii? Na takie pytania prezentowana książka również poszukuje odpowiedzi.

Teksty zamieszczone w książce zostały zaprezentowane w ramach prac jednej z sekcji VIII Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego, który odbył się Toruniu, we wrześniu 2010 roku.

Spis treści:

Mariola Chomczyńska-Rubacha

Wstęp

Część pierwsza

Ukryty program podręczników

Mariola Chomczyńska-Rubacha, Dorota Pankowska

Władza, ideologia, socjalizacja. Polityczność podręczników szkolnych

Mariola Chomczyńska-Rubacha

Podręczniki jako przedmiot badań genderowych (feministycznych)

Eva Zamojska

Ideologie edukacyjne a konstruowanie podręczników szkolnych

Karolina Starego

Obraz porządku społecznego i tożsamości obywatelskiej na przykładzie wybranych podręczników wiedzy o społeczeństwie

Renata Szczepanik

Kształcenie do życia w społeczeństwie demokratycznym

Część druga

Ukryty program poradników

Edyta Zierkiewicz

Poradnik jako podręcznik życia

Krótka refleksja na temat historii gatunku

Monika Grochalska

Związki intymne w teorii socjologicznej i popularnych poradnikach

Krzysztof J. Szmidt

Twórczość typu fast food – krytyczna analiza poradników rozwoju kreatywności

Część trzecia

Przyszłość podręczników

Wioletta Kwiatkowska

Perspektywy wykorzystania podręcznika elektronicznego w edukacji

Joanna Belzyt

Osoby niepełnosprawne w sieci

Edukacyjna rola Internetu w życiu osób niepełnosprawnych

Anna Kamińska

Internet kontra słowo drukowane – przypadek fizyki