Polskie organizacje kombatanckie we Francji w latach 1945-1976

Polacy, którzy walczyli z faszyzmem na wielu frontach drugiej wojny światowej, często kontestowali komunizm, w dodatku po podziale Europy i nowym nakreśleniu granic Polski w 1945 roku w Jałcie utracili swój majątek i miejsce pochodzenia. W tej sytuacji wybrali niejednokrotnie emigrację, życie na obczyźnie.

Wiele napisano o weteranach w Wielkiej Brytanii, bardzo mało zaś o tych, którzy pozostali we Francji. Stanowili oni znaczącą grupę około 100 tysięcy osób i choć nie byli tak zorganizowani oraz wpływowi jak środowiska kombatanckie na Wyspach Brytyjskich, to odegrali ważną rolę w polskiej i francuskiej, a więc europejskiej historii powojennej. Polskie organizacje kombatanckie łączyło głębokie poczucie polskości oraz patriotyzmu. Autor na podstawie niedostępnych w Polsce archiwaliów ukazuje ich historię w pierwszym trzydziestoleciu powojennym, opisuje próby utrzymania więzi pomiędzy rodakami, a zarazem trud dostosowania się do nowej rzeczywistości na tle ówczesnych przemian społeczno-gospodarczych we Francji.

Monografia prezentuje unikatowe materiały pisane, zachowane głównie przez osoby prywatne zamieszkałe we Francji oraz często zanikające już organizacje kombatanckie. Jest owocem osobistych spotkań i rozmów autora z kombatantami oraz ich rodzinami, stanowi jakże istotny w polskiej historiografii zapis wciąż mało znanych losów polskich weteranów drugiej wojny światowej we Francji.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Polscy żołnierze we Francji po II wojnie światowej w latach 1945–1949

1.1. Sytuacja polityczna, ekonomiczna i społeczna we Francji w latach 1940–1946
1.2. Sytuacja polityczna i ekonomiczna byłych żołnierzy polskich i ich rodzin po wyzwoleniu Francji
1.3. Żołnierze polscy pozostali we Francji a Polska powojenna

Rozdział 2. Polski ruch kombatancki we Francji

2.1. Próby reaktywowania polskich organizacji kombatanckich po wyzwoleniu Francji
2.1.1. Związek Rezerwistów i Byłych Wojskowych we Francji
2.1.2. Oficerskie i podoficerskie organizacje kombatanckie
2.1.3. Związek Inwalidów Wojennych
2.1.4. Inne reaktywowane organizacje kombatanckie
2.2. Organizacje kombatanckie powstałe po II wojnie światowej
2.2.1. Stowarzyszenie Kombatantów Polskich „Samopomoc Wojska”
2.2.2. Związek 2. Dywizji Strzelców Pieszych
2.2.3. Stowarzyszenie Członków Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość
2.2.4. Związek Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji
2.2.5. Związek Kombatancki Armii Krajowej
2.2.6. Organizacja paramilitarna „Ogniwo”
2.2.7. Związek Kół 1. Dywizji Pancernej
2.3. Koordynacja organizacji kombatanckich
2.3.1. Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny
2.3.2. Europejska Federacja Polskich Kombatantów

Rozdział 3. Polskie powojenne organizacje kombatanckie – programy działania i relacje z władzami kraju pobytu

3.1. Cele reaktywowanych i nowo powstałych polskich organizacji kombatanckich we Francji po zakończeniu działań wojennych
3.2. Współpraca z francuskimi organizacjami kombatanckimi
3.3. Stosunek administracji francuskiej do polskiego ruchu kombatanckiego we Francji

Rozdział 4. Działalność polskich organizacji kombatanckich we Francji w latach 1945–1976

4.1. Działalność patriotyczna
4.2. Działalność ekonomiczna
4.3. Działalność społeczno-kulturalna
4.3.1. Oddziaływanie na młode pokolenie i nauczanie
4.3.2. Samopomoc i opieka na ludźmi starymi i kalekimi
4.3.3. Pomoc na rzecz kraju
4.3.4. Imprezy kulturalne
4.3.5. Ewolucja kombatanckiej działalności społeczno-kulturalnej w  latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w.
4.4. Wymiar polityczny działalności kombatantów polskich we Francji

Zakończenie

Aneks nr 1. Statut Narodowego Związku Byłych Wojaków z Loire Inférieure

Aneks nr 2. Sztandar, Godło i Odznaka ZRiBW we Francji

Aneks nr 3. Okręgi, koła oraz nazwiska prezesów w pierwszym okresie działalności reaktywowanego Związku Rezerwistów i Byłych Wojskowych

Aneks nr 4. Zarząd Główny i Naczelna Rada ZRiBW

Aneks nr 5. Statut Stowarzyszenia Polskich Kombatantów „Samopomoc Wojska”

Aneks nr 6. Siedziby kół oraz składy zarządów Stowarzyszenia Polskich Kombatantów „Samopomoc Wojska” we Francji w 1959 r.

Aneks nr 7. Statut Koła Grenadierów

Aneks nr 8. Protokół Zjazdu Konstytucyjnego Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość

Aneks nr 9. Statut Koła 1. Dywizji Pancernej

Aneks nr 10. Rezolucja Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny

Aneks nr 11. Okólnik POWN

Aneks nr 12. Wykaz zrealizowanych imprez na terenie okręgu Konsulatu Generalnego PRL w
Lyonie w pierwszym kwartale 1976 r.

Aneks nr 13. Z życia kombatanckiego: różne dokumenty i wycinki prasowe, przedstawiające ogólną atmosferę działalności i życia byłych żołnierzy oraz ich rodzin na przymusowej emigracji

Bibliografia

Wykaz skrótów

Spis tablic