Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Zarys problematyki

W ostatnich latach sektor ubezpieczeń w Polsce podlega dynamicznym przemianom, co sprzyja wzrostowi zainteresowania zasadami funkcjonowania zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji również od strony rachunkowości. Specyfika rachunkowości tych jednostek wyraża się zarówno w odrębności aktów prawnych regulujących ją, specyfiki używanej terminologii, jak i sprawozdawczości finansowej. W zamyśle autora niniejsze opracowanie ma zapoznać czytelnika z wybranymi zagadnieniami z dziedziny rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji według obowiązujących obecnie przepisów. Prezentując rachunkowość tych jednostek autor starał się dokonać wyboru najistotniejszych zagadnień decydujących o specyfice rozwiązań zarówno od strony terminologicznej, jak i ewidencyjnej. W książce przybliżono również problematykę sprawozdawczości finansowej zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Oddając w ręce odbiorców niniejsze opracowanie autor żywi nadzieję, iż przyczyni się ono do pogłębienia wiedzy na temat rachunkowości jako dziedziny nauki, a szczególnie rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.

Spis treści:

Wstęp

Wykład 1. O ubezpieczeniach, reasekuracji i podmiotach je oferujących

Część 1. Istota ubezpieczeń i ich klasyfikacja, pojęcie reasekuracji
Część 2. Zakład ubezpieczeń i zakład reasekuracji – podstawy funkcjonowania
Spółka akcyjna
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych i Towarzystwo
Reasekuracji Wzajemnej
Spółka europejska

Wykład 2. Ujęcie w rachunkowości działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
 
Część 1. Specyfika rachunkowości zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Część 2. Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie bilansowe i wynikowe
Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie bilansowe
Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie wynikowe

Wykład 3. Działalność lokacyjna zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji – ujęcie rachunkowe

Część 1. Zasady prowadzenia działalności lokacyjnej
Część 2. Działalność lokacyjna – ujęcie bilansowe
Część 3. Działalność lokacyjna – ujęcie wynikowe
Część 4. Działalność lokacyjna – ujęcie w rachunku przepływów pieniężnych
Część 5. Działalność lokacyjna – ujęcie w informacji dodatkowej

Wykład 4. Pozostałe segmenty działalności zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji

Wykład 5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe jako narzędzie zabezpieczenia się zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji przed ryzykiem

Rezerwa składek
Rezerwa na ryzyka niewygasłe
Rezerwa na odszkodowania i świadczenia niewypłacone
Rezerwa na skapitalizowaną wartość rent
Rezerwa na wyrównanie szkodowości
Rezerwa ubezpieczeń na życie
Rezerwa ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko ponosi ubezpieczający
Rezerwa na premie i rabaty dla ubezpieczonych
Rezerwa na zwrot składek dla członków
Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

Wykład 6. Sprawozdawczość finansowa zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
 
Część 1. Wprowadzenie
Część 2. Bilans
Aktywa zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Pasywa zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Część 3. Rachunek zysków i strat
Ustalanie wyniku finansowego zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Sprawozdanie
Część 4. Rachunek przepływów pieniężnych (Cash Flow)
Część 5. Zestawienie zmian w kapitale własnym
Część 6. Informacja dodatkowa
Część 7. Sprawozdanie z działalności jednostki
Część 8. Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej
Część 9. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
Część 10. Badanie sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji

Wykład 7. Ocena sytuacji majątkowej i finansowej zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji

Analiza wstępna
Analiza wskaźnikowa
Wskaźniki charakteryzujące zyskowność działalności
Wskaźniki charakteryzujące poziom szkodowości
Wskaźniki charakteryzujące poziom kosztów działalności
Wskaźniki charakteryzujące efektywność wykorzystania środków majątkowych
Wskaźniki charakteryzujące płynność finansową i zdolność płatniczą
Wskaźniki charakteryzujące wypłacalność ubezpieczyciela i zabezpieczenie środków
Wskaźniki rynku kapitałowego
Wskaźniki charakteryzujące poziom korzystania z reasekuracji biernej

Wykład 8. Wymogi kapitałowe i konsekwencje niezgodności z nimi

Środki własne
Kapitałowy Wymóg Wypłacalności
Minimalny Wymóg Kapitałowy
Konsekwencje niezgodności z KWW i MWK
Likwidacja zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji

Bibliografia
Spis tabel
Załącznik