Smutek labiryntu. Gnoza i literatura. Motywy, wątki, interpretacje
- Wydawca: Universitas Rok wydania: 2013 Oprawa: miękka ISBN: 9788324222322 Ilość stron: 236 Format: 14,5 x 20,5 cm
Smutek labiryntu jest próbą wspomnienia pewnej prastarej religii, która zaginęła w dziejach cywilizacji i kultury, a mimo tego reprezentowała tak uniwersalne pierwiastki religijne i intelektualne, że ich obecność we współczesnej kulturze i sztuce jest wciąż żywa, żeby nie powiedzieć, że w dzisiejszym kryzysie wartości przeżywa nawet swoisty renesans. Staram się odnaleźć i ułożyć w jedną opowieść te różne i pozornie bardzo czasem odległe od siebie pierwiastki, śledząc ich rozmieszczenie i kontekst w bardzo różnych tekstach współczesnej literatury. Dlatego w książce tej spotykają się tak różne nazwiska, jak Stachura, Panas, Tokarczuk, Gombrowicz czy Salamon. Okazuje się, że gnoza, bo to o niej mowa, tak jak punkrock, wciąż żyje i inspiruje.
Marcin Czerwiński (ur. 1971), teoretyk literatury, adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego; założyciel i redaktor naczelny kwartalnika „Rita Baum”. Autor kilkudziesięciu artykułów literaturoznawczych, w tym kilku poświęconych zjawisku gnozy. Aktualnie pracuje nad zagadnieniem negacji w literaturze i poprzez literaturę. Mieszka we Wrocławiu.
SPIS TREŚCI
Wstęp
Prastara religia. Gnoza a gnostycyzm. Komplikacje
We współczesności
W kleszczach ideologii
Filozofia podszyta gnostycko
Wśród pisarzy i poetów
Wyobcowanie i ucieczka
Nie jestem z tego świata. List do Pozostałych Edwarda Stachury. Intertekstualne nawiązania do gnostycyzmu a współczesny apokryf
W podróży przez labirynt. Motywy gnostyckiej ezoteryki w Prawieku i innych czasach oraz Podróży ludzi Księgi Olgi Tokarczuk
Myślenie hermetyczne
Rój i kombinacja. Kosmos Witolda Gombrowicza. Gnoza jako interpretacja świata
Walka napowietrzna. Gnoza w interpretacji tekstu literackiego. Latarka Gombrowicza Joanny Salamon
Zakończenie
Bibliografia
Indeks nazwisk