Szklarz. O twórczości powieściopisarskiej i aforystycznej Stefana Napierskiego
- Wydawca: Universitas Rok wydania: 2014 Oprawa: miękka ze skrzydełkami ISBN: 9788324223541 Ilość stron: 216 Format: 13,5 x 20,5 cm
Szklarz to książka rysująca portret Stefana Napierskiego (Marka Eigera), jednego z najbardziej wykształconych – wedle relacji Czesława Miłosza – literatów polskiego międzywojnia. Znany szerszej publiczności jako poeta i krytyk był Napierski także powieściopisarzem i znakomitym aforystą. Prezentowana Państwu praca składa się z trzech części. W pierwszej rekonstruowany jest przebieg życia pisarza, w następnych pokazano jak wątki autobiograficzne ulegają artystycznym przetworzeniom. Część poświęcona powieści sytuuje prozę Napierskiego wobec tradycji literackiej europejskiej (bergsonizm, nietzscheanizm) i polskiej (Przybyszewski i Witkacy) a także w tle autotematycznych propozycji Gide’a. Rozdział poświęcony twórczości aforystycznej otwiera refleksja genologiczna porządkująca terminy aforyzmu i fragmentu oraz historia obydwu gatunków od czasów przedhipokratesowych do chwili obecnej. W tym tle przedstawione są zbiory Napierskiego, oświetlone paralelą z jenajczykami, baudelaire’owskim flaneryzmem, powinowactwami z Walterem Benjaminem oraz skonfrontowane z nowatorskimi prądami epoki. Za tytuł ksiązki posłużył jednowyrazowy zalążek z „Cieni na wietrze” . Przykład pomysłu do rozwinięcia, szyfr wieloznaczności, słowo migoczące wielością ewokowanych sensów. Niektóre z nich zostały odczytane i nazwane, niektóre zaś czekają na swoich odkrywców.
Jerzy Domagalski, ur. 1960. Studiował polonistykę na uniwersytetach we Wrocławiu (1979-1981) i w Warszawie (1981-1984). W latach 1988-1993 odbył studia doktoranckie w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, następnie (do 2010) wykładał na Uniwersytecie Zielonogórskim, prowadząc m.in. zajęcia z analizy kontekstualnej i z literatury dwudziestolecia międzywojennego. Tej epoki przede wszystkim dotyczą zainteresowania badawcze autora. Publikował między innymi na łamach "Pamiętnika Literackiego" i "Twórczości" szkice oraz rozprawy o Gombrowiczu, Witkacym, Iwaszkiewiczu, Boyu-Żeleńskim, Brezie i innych. Wydał także książkę Proust w literaturze polskiej do 1945 r. (Warszawa 1993).
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP
2. MAREK EIGER STEFAN NAPIERSKI
3. TWÓRCZOŚĆ POWIEŚCIOPISARSKA
Księżna Juriewska, – Zapoznana i zapomniana powieść, – Tytuł
Streszczenie, - Bohaterowie utworu, – Czas i przestrzeń, – Śnienie, – Narracja, – Obrazowanie, – Nietzsche, – Witkacy, – „Doskonałość”, – Bergson, – Rekapitulacja
4. TWÓRCZOŚĆ AFORYSTYCZNA
Aforyzm i fragment. Uwagi porządkujące pojęcia. – Aforyzmy Napierskiego, – Cienie na wietrze, – Pusta ulica, – Próby
5. ZAKOŃCZENIE
6. ANEKS
7. BIBLIOGRAFIA
8. INDEKS NAZWISK