Wspieranie rozwoju umysłowego dzieci poprzez gry strategiczne

W grach strategicznych tkwi niewykorzystany potencjał wspierania rozwoju dzieci. Gra, jako pochodna zabawy, w naturalny sposób tworzy warunki do rywalizacji, a umiejętnie wykorzystana stymuluje rozwój dzieci. W książce przedstawiono 50 gier strategicznych, które uporządkowane od prostych do złożonych, wytyczają ścieżkę rozwijania spostrzegawczości, uwagi, myślenia i relacji społecznych, podnoszą poziom rozwoju umysłowego i hartują odporność emocjonalną u dzieci. Ścieżka postępowania edukacyjnego, potwierdzona wynikami badań, tworzy skuteczną metodę wspierania rozwoju umysłowego dzieci poprzez gry strategiczne.

Książkę polecamy przede wszystkim nauczycielom wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej, a także rodzicom zainteresowanym rozwojem poznawczym, społecznym i emocjonalnym swoich dzieci. Walory gier strategicznych będą także atrakcyjne dla wychowawców kolonijnych, opiekunów świetlic oraz osób pracujących z osobami starszymi.

O autorze

Jelinek Jan Amos

Pracownik naukowo-dydaktycznym w Instytucie Wspomagania Rozwoju Człowieka i Edukacji w Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Zajmuje się wspomaganiem rozwoju dzieci i procesem ich uczenia się w zakresie edukacji matematycznej, przyrodniczej i technicznej. Realizuje badania, których intencją jest ustalenie dziecięcego rozumowania w różnych obszarach nauki (np. przyrody, techniki, fizyki i matematyki) celem projektowania skutecznych sytuacji edukacyjnych. Propaguje naukę, organizując szkolenia oraz warsztaty dla dzieci, rodziców i nauczycieli. Prowadzi internetowy portal dla rodziców i nauczycieli wychowania przedszkolnego oraz edukacji wczesnoszkolnej.

Spis treści:

Wprowadzenie

1. Wykorzystanie gry planszowej w procesie wspierania sprawności umysłowej dzieci

1.1. Gotowość umysłowa dzieci do rozgrywania gier planszowych
1.1.1. Gry planszowe rozwijają sprawność intelektualną
1.1.2. Gry planszowe uspołeczniają dzieci
1.1.3. Gry planszowe hartują emocje dziecka i radzenie sobie w trudnej sytuacji
1.2. Monitoring dzieci i diagnostyczna funkcja gier planszowych

2. Metodyka organizowania gier stolikowych wspierających sprawność intelektualną dzieci

3. Instrukcje gier planszowych

Część 1. Gry losowe. Wprowadzenie do gier planszowych

Gry ściganki
Gry opowiadania
Gry z rozwiniętym wątkiem matematycznym
Gra Na doliczanie
Gra Grzybobranie
Gra Dno morza
Gra Rozdajemy dzieciom prezenty
Gra Siedemnaście
Gra Linia dziesięć
Gra Mądre kości

Część 2. Gry strategiczne. Sam zdecyduj, aby wygrać

Etap 1. Gry polegające na zbieraniu i szacowaniu, kto weźmie ostatni przedmiot

Gra Keyles
Gra Zegar
Gra Taktix
Gra Nim

Etap 2. Gry polegające na blokowaniu przeciwnika

Gra Mu-to-rere
Gra Karuzela
Gra Madelinette

Etap 3. Gry polegające na blokowaniu i na ustawieniu pionka na odpowiednim miejscu

Gra Chodnik
Gra Blokada
Gra Slalom
Gra Spacer po kwadracie

Etap 4. Gry polegające na blokowaniu i zamianie miejsc

Gra 5-Kono
Gra Kratkownica
Gra Neutron

Etap 5. Gry polegające na blokowaniu i osiąganiu układu wygrywającego

Gra W kole
Gra Tapatan
Gra Ashi
Gra Tiko
Gra Treko

Etap 6. Gry samotniki polegające na zbijaniu

Gra Samotnik mini
Gra Samotnik

Etap 7. Gry z podziałem na role polegające na blokowaniu

Gra wojskowa
Gra Niedźwiedź i owce

Etap 8. Gry z podziałem na role polegające na blokowaniu i zbijaniu

Gra Złapać dzika
Gra Niedźwiedź w matni
Gra Lis i gęsi
Gra Forteca

Etap 9. Gry z podziałem na role wykorzystujące blokowanie i zbijanie, w których liczniejszy przeciwnik ustawia swoje pionki na planszy

Gra Tygrys i lamparty
Gra Spacer tygrysa

Etap 10. Gry na blokowanie i zbijanie zbudowane na planszy niejednoliniowej

A. Bicie krótkim skokiem
Gra Choko
Gra Zamma
B. Bicie poprzez odpowiednie ustawienie dwóch pionów
Gra 4-Kono
C. Ustawianie pionków w układzie bijącym i usunięcie dowolnego pionka z planszy
Gra Achi
Gra Młynek

Etap 11. Sztuka konstruowania gier strategicznych

Część 3. Gry losowo-strategiczne. Wprowadzenie do gier królewskich

Gry losowo-strategiczne typu „goń i uciekaj”
Gra Chińczyk
Gra Pachisi
Gra Nyout
Gra z Ur
Gry strategiczne typu „ucieczka króla”
Gra Brandub

Zakończenie. Krótko o znaczeniu gier strategicznych w rozwoju intelektualnym dzieci

Aneks

Dodatek 1. Modyfikacja plansz. Krótko o dostosowywaniu gry do możliwości dzieci
Dodatek 2. Gry probabilistyczne. Rozszerzenie wiedzy dzieci o grach losowych
Gra Ściganka z użyciem młynka
Gra Biało-czarni
Gra Dzień–noc
Gra Ściganka z kolorowymi kulkami
Dodatek 3. Spis gier opisanych w książce i ich plansze

Bibliografia
Krótko o autorze