Współczesne społeczeństwo w wirtualnej rzeczywistości – wielość szans i dylematów

Mamy nadzieję, że publikacja będzie nie tylko interesująca, ale będzie także zachęcać do dalszych pogłębionych dyskusji, jak również podejmowania działań profilaktycznych dotyczących wirtualnej rzeczywistości i społeczeństwa wirtualnego oraz wynikających z tego połączenia szans i zagrożeń.

   W ujęciu Wojciecha Burszty sens wspólnot wirtualnych w przeciwieństwie do wspólnot tradycyjnych opiera się na koegzystencji „zawsze nieobecnych z zawsze obecnymi” […]. Zatem nie dziwi fakt, że trwają i zapewne będą trwały dyskusje naukowe dotyczące problematyki udziału współczesnego społeczeństwa w wirtualnej rzeczywistości ze zwróceniem uwagi na szanse/możliwości, jakie daje ten udział w wirtualnej rzeczywistości, a także na różnorakie dylematy/trudności w dokonywanym wyborze. Charakter nieustannych dyskusji jedynie podkreśla społeczną wagę problemu. Ważne jest uamiejętne korzystanie z bogatej i interesującej oferty oraz stale rosnących możliwości internetu, tak aby nie zatracić się w rzeczywistości wirtualnej i pozostać świadomym użytkownikiem. […]

   Książka, którą oddajemy do rąk Czytelników, składa się z trzech części. Tytuł pierwszej brzmi Współczesny człowiek w wirtualnej rzeczywistości, drugiej – Życie publiczne w wirtualnej rzeczywistości, a trzecią zatytułowano Wirtualna rzeczywistość miejscem bez barier.

W pierwszej części autorzy stawiają dwa istotne pytania: Jaki będzie wpływ nowoczesnych technologii na rzeczywistość realną? Jak będzie się zmieniała rzeczywistość wirtualna pod wpływem nowoczesnych technologii? Granica rozwoju nie jest znana, a zmiany, które zaszły w ostatnim trzydziestoleciu w dziedzinie technologii informacyjnych, przybrały niespotykaną dotąd skalę. Jesteśmy w okresie przejściowym, a może początkowym, niewykrystalizowanej rzeczywistości.

Internet zmienił i ciągle zmienia naszą rzeczywistość. Można odnieść wrażenie, że więcej uwagi poświęcamy znaczeniu Internetu dla jednostki, tymczasem jego udział i wpływ na sposób funkcjonowania różnego rodzaju instytucji państwowych, społecznych, korporacji czy organizacji jest równie znaczący (Batorski, Olechnicki, 2007, s. 11). Jak pisze William Hague (2011),

Internet dał nam także przejrzystość życia publicznego i pozwala obywatelom na rozliczanie rządów. Dla niektórych ludzi wykorzystanie tych możliwości jest wyjątkowo ważne. Arabska wiosna pokazała, jak możliwość dzielenia się pomysłami poprzez Internet pozwala na niewyobrażalne wcześniej zmiany i pomaga zwykłym obywatelom sprzeciwić się reżimom oraz pokazać ich brutalność reszcie świata.

Na co dzień cyberprzestrzeń pozwala obywatelom na uczestnictwo w reagowaniu na powstałe zagrożenia niemilitarne (katastrofy naturalne, techniczne, epidemie i inne), na uczestnictwo w sytuacjach kryzysowych. Daje możliwości oddziaływań eksperckich (przełamuje monopol dotychczasowych ekspertów) (Juza, 2007, s. 53–55) w zakresie np. profilaktyki, zapobiegania, prewencji, realizacji podstawowych powinności administracyjnych wobec państwa i innych. Zagadnienia te ukazano w części drugiej.

Rozwój technologiczny i cyberprzestrzeń sprawiają, że współczesne możliwości w korzystaniu z różnych form uczestnictwa w życiu społecznym stają się coraz większe. Autorzy artykułów zamieszczonych w części trzeciej poruszają bardzo istotną problematykę udziału w rzeczywistości wirtualnej oraz jego wpływu na dobrostan psychiczny, społeczny, fizyczny, materialny seniorów i osób z dysfunkcjami. Jak zmienia się wizerunek tych grup społecznych dzięki uczestnictwu w cyberprzestrzeni? Starając się znaleźć odpowiedź na to pytanie, poszczególni autorzy prezentują rozważania teoretyczne i analizę wyników dociekań empirycznych.
 

Fragment Wprowadzenia

 Spis treści:

Wprowadzenie      


Część I
Współczesny człowiek w wirtualnej rzeczywistości

Janusz Morbitzer
Internet – między techniką a kulturą      
Małgorzata Augustyniak
Wpływ cyberprzestrzeni na kierunki przemian społecznych
w przewidywaniach Alvina Tofflera      
Marta Misiewicz
Nowe media – nowe społeczeństwo      
Ewelina Wątor-Stonawska, Marzena Rusanowska
Cybertożsamość i cybercielesność, czyli psychologiczna charakterystyka
współczesnego człowieka    
Beata Ciupińska
Dorastający w świecie technologii informacyjnych – kontekst komunikacyjny    
Wacław Branicki
Wpływ komunikacji zapośredniczonej przez technologię na rozwój
kompetencji emocjonalnych i interpersonalnych w okresie adolescencji      
Małgorzata Nowastowska
Internet jako przestrzeń działania jednostki na przykładzie polskiej vlogosfery   
Maria Katarzyna Grzegorzewska
Człowiek w cyberprzestrzeni: obawy, zagrożenia, nadzieje      
Zdzisława Dacko-Pikiewicz, Marek Walancik
Child grooming – niebezpieczne przyjaźnie w cyberprzestrzeni   


Część II
Życie publiczne w  wirtualnej rzeczywistości

Sabina Sanetra-Półgrabi
Ochrona cyberprzestrzeni państwa – aspekty prawne i instytucjonalne   
Jakub Jakubowski
Specyfika społeczności internetowych jako podmiotu i przedmiotu
w komunikowaniu politycznym  
Paulina Polko
Agitacja polityczna na portalach społecznościowych –
case study wyborów parlamentarnych z 2011 roku   
Mariusz Koroblowski
Kilka uwag na temat e-tytułów wykonawczych  
Karolina Karbownik
Telepraca – forma tworzenia zespołu pracowników w rzeczywistości wirtualnej   
Małgorzata Koszembar-Wiklik
Media społecznościowe i kultura uczestnictwa a kształtowanie
opinii aktywnych konsumentów      


Część III
Wirtualna rzeczywistość miejscem bez barier

Joanna Klimczak-Knura
Samotni w sieci
Wpływ cyberprzestrzeni na tożsamość użytkownika    
Karolina Korczewska
Ludzie starsi w społeczeństwie informacyjnym
Lumpenproletariat czy digitariat?   
Ewa Gwozdecka-Wolniaszek, Aleksandra Wieteska
Zdrowie i choroba w przekazach internetowych 
Anita Gałuszka
Rola cyberprzestrzeni w uldze i cierpieniu współczesnego człowieka  
Elżbieta Maria Minczakiewicz
Nowe media w kreowaniu wizerunku osób niepełnosprawnych
i podnoszeniu jakości ich życia oraz poziomu funkcjonowania społecznego  
Tomasz Masłyk, Ewa Migaczewska
Obecni czy nieobecni?
Osoby z niepełnosprawnością w cyberprzestrzeni 

Nota o autorach