"Z ziemi włoskiej do Polski". Manuale di grammatica polacca per italiani

"Podręczniki dr Ewy Lipińskiej są bardzo znane i często stosowane na wydziałach polonistycznych we Włoszech; należą one do ważnych materiałów dydaktycznych dla studiujących język polski jako obcy. Do najpopularniejszych tytułów należy pozycja Z polskim na ty, która ukazała się w 2003 roku (drugie wydanie w 2006) w Wydawnictwie Universitas. Jest to książka, która dzięki swemu praktycznemu i przejrzystemu podejściu do zagadnień leksykalno-gramatycznych, od samego początku zyskała duże grono zwolenników wśród studentów oraz nauczycieli języka polskiego jako obcego. Wyżej wymieniona pozycja stała się podstawą do stworzenia uaktualnionego i wzbogaconego podręcznika Z ziemi włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per italiani, którego tłumaczenia i adaptacji dokonał Mirko Coleschi. W nowej wersji położono nacisk na prezentację zagadnień gramatycznych. Przyczyniło się to do stworzenia adaptacji przygotowanej specjalnie dla tych studentów poznających polski, których językiem ojczystym jest włoski. W wersji włoskiej autorka nie poprzestała na przedstawieniu głównych aspektów gramatyki języka polskiego po włosku i zamieszczenia odpowiednich ćwiczeń. Tłumacz dokonał licznych porównań oraz trafnie wypunktował najtrudniejsze dla Włochów zagadnienia gramatyki polskiej. Tytuł Z ziemi włoskiej do Polski, zaczerpnięty z hymnu narodowego podkreśla bliskie stosunki kulturowe, które od wieków kształtowały się między Polską a Italią. Fragmenty obu hymnów, których treść potwierdza owe zacieśnione relacje polsko-włoskie, stały się mottem publikacji."

„I manuali di Ewa Lipinska sono molto noti e spesso adottati nelle facoltà di polonistica in Italia. Possono essere annoverati tra i materiali didattici di maggiore importanza per coloro che studiano il polacco come lingua straniera. Tra i titoli più famosi vale la pena ricordare Z polskim na Ty, pubblicato 2003 e riedito nel 2006 presso la casa editrice Universitas. Grazie al suo chiaro e pratico approccio ai temi di natura lessicale e grammatica, il libro ha ricevuto fin dall’inizio l’approvazione di un gran numero di studenti e insegnanti di polacco come lingua straniera. Tale pubblicazione è stata adottata come base per la creazione del manuale Z ziemi włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per italiani, arricchito e aggiornato, nella traduzione e adattamento ad opera di Mirko Coleschi.

Nella nuova versione si è posto l’accento sulla presentazione di temi grammaticali, cosa che ha portato alla creazione di un adattamento specialmente pensato per studenti di polacco madrelingua italiana. Nella versione italiana l’autrice non è venuta meno nel suo intento di presentare gli aspetti principali della grammatica polacca e di inserire numerosi esercizi. Il traduttore ha eseguito diversi paragoni e ha saggiamente messo in evidenza gli aspetti più ostici per gli italiani della grammatica polacca. Il titolo dell’opera Z ziemi włoskiej do Polski, tratto dall’inno nazionale polacco, sottolinea le strette relazioni culturali che da secoli si sono venute a creare tra la Polonia e l’Italia. I brani di entrambi gli inni nazionali, il cui contenuto conferma tali inscindibili relazioni tra i due paesi, sono diventate il leitmotiv dell’opera.

Spis treści

Prefazione al manuale | Wstęp do podręcznika

Introduzione alla grammatica polacca | Wprowadzenie  

1. La morfologia nominale
2. Nominativo | Mianownik (kto? co?)
3. Strumentale | Narzędnik ((z) kim? (z) czym?)
4. Accusativo | Biernik (kogo? co?)
5. Genitivo | Dopełniacz (kogo? czego?)  
6. Locativo | Miejscownik ((o) kim? (o) czym?)
7. Dativo | Celownik (komu? czemu?)  
8. Vocativo | Wołacz (o!)
9. I gradi dell’aggettivo | Stopniowanie przymiotników
10. I gradi dell’avverbio | Stopniowanie przysłówków
11. La declinazione dei numerali cardinali | Deklinacja liczebników głównych
12. Le preposizioni | Przyimki
13. La morfologia verbale
14. L’aspetto verbale | Aspekt czasowników
15. Le coniugazioni | Koniugacje  
16. Il tempo passato | Czas przeszły
17. Il tempo futuro composto e semplice | Czas przyszły złożony i prosty
18. Il modo condizionale | Tryb warunkowy  
19. Il modo imperativo | Tryb rozkazujący
20. I verbi impersonali | Nieosobowe formy czasownika
21. I verbi rifl essivi | Strona zwrotna czasowników

III. Esercizi di traduzione

Tekst 1. Włoska gwiazda w polskiej telewizji. Wywiad z Paolo Cozzą (część 1)

Tekst 2. Czysta improwizacja! Wywiad z Paolo Cozzą (część 2)

Tekst 3. „Polonia? Aah, Bologna!”. W labiryncie stereotypów (część 1)  

Tekst 4. Polak to biedak, Włoch to Casanova. W labiryncie stereotypów (część 2)  

Appendice 1. Sostantivi a declinazione irregolare | Rzeczowniki o nietypowej odmianie  

Appendice 2. La declinazione dei cognomi | Nazwiska – deklinacja