Zasada równowagi władz po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego K 47/15

Książka jest kompleksowym przedstawieniem zasady równowagi władz po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego K 47/15, która jest kluczowym zagadnieniem dla prawa konstytucyjnego; jej początki sięgają myśli politycznej II połowy XVII i XVIII w., a kształtowały ją takie osoby jak J. Locke czy Monteskiusz. Zasada równowagi władz po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego jako problem prawa konstytucyjnego ma zarówno swój wymiar teoretyczny i prawnodogmatyczny, jak i znaczenie dla praktyki. Z tego powodu przedstawiona równowaga między władzami po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego powinna zagwarantować wypracowanie odpowiednich reguł ich działania. Analizowane w książce orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 47/15 ukazało, jak ważny jest mechanizm hamulców i równowagi władz. Władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza są rozdzielone, muszą między sobą zachować pewien poziom równowagi, ale nadto powinny współpracować. Publikacja opisuje jedną z ważniejszych zasad prawa konstytucyjnego.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział I. Znaczenie i podstawy zasady równowagi władz

1. Teoria równowagi władz – zarys problematyki
1.1. Równowaga władz
2. Władza sądownicza (sądy i trybunały)
2.1. Podziały i funkcje ‒ Trybunał Konstytucyjny w strukturze trójpodziału władz
2.1.1.  Funkcje Trybunału Konstytucyjnego
3. Władza ustawodawcza (Sejm i Senat)
3.1. Funkcja ustrojodawcza
3.2. Funkcja ustawodawcza
3.3. Funkcja kontrolna
3.4. Funkcja kreacyjna
4. Władza wykonawcza (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów)
4.1. Podział funkcjonalny
4.2. Podział organizacyjny
4.3. Podział personalny
5. Uwagi wstępne i tło prawne analizowanego orzeczenia
5.1. Istota oceny grupy problemów podnoszonych w orzeczeniu
5.2. Konstytucyjna ochrona zasady równowagi władz w analizowanym orzeczeniu
6. Podsumowanie

Rozdział II. Rodzaje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i ich sposób oddziaływania na równowagę władz

1. Klasyfikacja orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
1.1. Orzeczenia z formułą sentencji o prostej niezgodności
1.2. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, w których odroczono czas wejścia w życie przepisu
1.3. Orzeczenia interpretacyjne
1.4. Orzeczenia aplikacyjne
1.5. Orzeczenia zakresowe
1.6. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące pominięcia prawodawczego
1.7. Orzeczenia powodujące „odżycie przepisów”
2. Prewencyjna kontrola ustawy
2.1. Orzeczenia prewencyjne, po których Prezydent podpisał ustawę

Rozdział III. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w doktrynie i praktyce

1. Przedmiotowy zakres artykułu 190 Konstytucji
1.1. Moc powszechnie obowiązująca orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
1.2. Orzeczenie, że ustawa jest niezgodna z Konstytucją
1.3. Uzasadnienie orzeczenia jako aspekt jego obowiązywania
1.4. Zobowiązanie do ogłoszenia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego przez odpowiedni organ
2. Celowość i uprawnienie do wydawania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
3. Granice wydawania orzeczeń przez Trybunał Konstytucyjny
3.1. Wątpliwości co do wydawania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
3.2. Za i przeciw orzeczeniom Trybunału Konstytucyjnego
4. Skutki wywołane przez wejście w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
4.1. Skutek wiążący dla sądów i urzędów administracyjnych
5. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego jako przejaw prawotwórstwa
5.1. Poglądy na prawotwórcze znaczenie orzeczeń

Rozdział IV. Skutki prawne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w sferze równowagi władz

1. Skutek wywołany przez ogłoszenie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
2. Rozszerzenie skutku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego na poszczególne władze
3. Oddziaływanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego na równowagę poszczególnych władz
4. Skutek odnośnie do stanów faktycznych urzeczywistnionych po ogłoszeniu orzeczenia
5. System hamulców i instrumenty równowagi władz po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego
5.1. Elementy łagodzące skutki równowagi władz

Rozdział V. Respektowanie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego przez poszczególne władze

1. Rola aktywizmu sędziowskiego
1.1. Problematyka ograniczeń niezawisłości sędziowskiej a jednolitość orzecznictwa
2. Stanowisko sądów w zakresie orzecznictwa po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego
3. Ostateczność orzeczeń w sferze obowiązywania i stosowania prawa przez władze
4. Związanie sądów orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego
5. Ingerencja prawodawcy w stosunki po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego
6. Problematyka wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego przez władzę wykonawczą

Zakończenie
Abstract
Zusammenfassung
Bibliografia